Schurft bij honden: Symptomen, oorzaken en behandeling 

Wat is schurft bij honden en hoe gevaarlijk is het?

Sarcoptes-schurft is een zeer besmettelijke huidaandoening (parasitaire infectie) die wordt veroorzaakt door mijten. Honden die eraan lijden, hebben ondraaglijke jeuk en krabben zich tot bloedens toe.

Niet alleen daarom moet schurft altijd worden behandeld: een onbehandelde infectie kan na enkele maanden zelfs dodelijk zijn.

Kan schurft op mensen worden overgedragen?

Schurft is overdraagbaar van hond op mens. Bij mensen uit dit zich echter als pseudo-schurft. Dit houdt in dat de mijten zich niet kunnen voortplanten in de menselijke huid, waardoor de klachten meestal vanzelf na korte tijd verdwijnen.

Symptomen: Hoe herken je schurft bij honden?

Wanneer een hond besmet raakt met Sarcoptes-schurft, verschijnen de eerste tekenen vaak snel. De volgende symptomen wijzen op een schurftbesmetting:

• Heftige, plotseling optredende jeuk, ongeacht het seizoen
• Haaruitval en kale plekken
• Roodheid, krabwonden en korstvorming
• Komt men name voor op de volgende lichaamsplekken: kop, borst, buik en poten
• Vaak bijkomende bacteriële infecties

Wanneer naar de dierenarts?

Zie je een of meer van deze symptomen, ga dan direct naar de dierenarts, zodat snel met de behandeling kan worden begonnen.

Oorzaken: Hoe ontstaat schurft?

De veroorzakers van schurft bij honden zijn Sarcoptes scabiei var. canis. Deze mijtsoort wordt ook wel grafmijten genoemd. En dat heeft een reden:

• Deze parasieten boren kleine gangetjes in de bovenste huidlaag van de hond.
• Als ze daar eenmaal zitten, voeden de mijten zich met keratine en weefselvloeistof.
• De goed doorvoede vrouwtjes leggen vervolgens hun eitjes in deze gangen.
• Na slechts drie weken komen uit de eitjes nieuwe mijten, die eveneens in het gangenstelsel onder de huid leven.
• Door de korte voortplantingscyclus verandert een kleine besmetting in korte tijd in een grote populatie ongewenste bewoners.

Waarom krijgt een hond schurft?

De zeer besmettelijke mijten worden overgedragen via direct contact met besmette dieren of indirect via besmette voorwerpen. Op slaapplaatsen, borstels en dergelijke kunnen de mijten tot drie weken overleven en zo eenvoudig een nieuw slachtoffer vinden.

Goed om te weten: Omdat ook vossen vaak besmet zijn met Sarcoptes-mijten, is zelfs overdracht via struiken mogelijk.

Diagnose: Hoe wordt schurft vastgesteld?

Vermoedt de dierenarts na het algemeen lichamelijk onderzoek dat er sprake is van schurftmijten, dan volgen verdere onderzoeken.

Huidonderzoek

De belangrijkste stap is het nemen van een huidschraapsel bij uw hond. De dierenarts neemt meerdere schraapsels op verschillende plekken van het lichaam en bekijkt deze onder de microscoop. Worden Sarcoptes-mijten aangetroffen, dan is de diagnose duidelijk.

Bloedonderzoek

Een betrouwbaar bewijs lukt echter maar in 40 tot 60 procent van de gevallen. Daarom wordt vaak ook een bloedonderzoek uitgevoerd om antistoffen tegen Sarcoptes-mijten aan te tonen.

Het probleem daarbij: het aantal antistoffen stijgt vaak pas enige tijd na het optreden van de symptomen. Dit kan tot fout-negatieve resultaten leiden.

Blijft de verdenking op schurft bij uw hond bestaan ondanks een negatief resultaat, dan is een diagnostische behandeling mogelijk. Als de de klachten vervolgens verbeteren, dan is hondenschurft bevestigd.

© Djordje / stock.adobe.com

Behandeling: Hoe wordt schurft behandeld?

Voor de behandeling van schurft bij honden zijn verschillende middelen beschikbaar die de jeuk verlichten en de mijten doden. Daarnaast is het belangrijk om ook thuis maatregelen te nemen om verdere verspreiding te voorkomen.

Welk middel helpt tegen schurft bij honden?

Voor de behandeling van Sarcoptes-schurft zijn de werkzame stoffen selamectine, moxidectine en sarolaner goedgekeurd. Ze pakken de mijten aan in de vorm van shampoos, spot-onpreparaten of tabletten:

• De behandeling met shampoos is het meest bewerkelijk. U moet uw hond vijf keer behandelen met het speciale shampoo, telkens met een tussenperiode van vijf dagen.
• Spot-on preparaten worden daarentegen om de twee weken en minimaal drie keer toegediend.
• De tabletten met de werkzame stof sarolaner worden elke vier weken gegeven.

Je dierenarts bepaalt welk middel het best past bij jou en je hond. Als de hond last heeft van bacteriële secundaire infecties, schrijft de dierenarts meestal ook een geschikt antibioticum voor.

Wat moet ik doen als de medicijnen niet meteen werken?

Laat je niet ontmoedigen als de jeuk van je hond aanvankelijk toeneemt. Het afsterven van de mijten kan tijdelijk extra irritatie veroorzaken, waardoor de klachten in het begin soms lijken te verergeren. Na een paar dagen treedt meestal verbetering op.

Verdere maatregelen: Waar moet ik thuis op letten bij schurft?

Omdat hondenschurft zeer besmettelijk is, moeten uit voorzorg alle contacthonden volgens hetzelfde schema worden meebehandeld.
Daarnaast is het verstandig de omgeving van de besmette hond te behandelen met speciale sprays. Dat geldt bijvoorbeeld voor slaapplaatsen, hondenbedden, borstels en kammen.

Prognose: Is schurft bij honden te genezen?

Met de vele beschikbare geneesmiddelen is schurft bij honden goed te behandelen. Hoe verder de ziekte echter gevorderd is, hoe langer het herstel zal duren.

Kan ik schurft bij honden op natuurlijke wijze behandelen?

Probeer het genezingsproces niet te versnellen met huismiddeltjes zoals kokos- of zwartekomijnolie. De werking van deze middelen is tot nu toe in geen enkele studie bewezen. Bovendien kunnen sommige huismiddeltjes extra risico’s opleveren voor uw hond.

Preventie: Hoe kan ik mijn hond beschermen tegen schurft?

Mijten komen overal voor, waardoor een besmetting nooit volledig kan worden uitgesloten. Met regelmatige hygiënemaatregelen en een sterk immuunsysteem kan de kans op besmetting echter wel worden verkleind.

Een regelmatige vlooien- en tekenpreventie kan ook helpen om besmetting met Sarcoptes-mijten en een uitbraak van schurft te voorkomen.

Omdat schurft bij honden zeer besmettelijk is, moeten besmette dieren beslist uit de buurt van andere honden worden gehouden. Ook het behandelen van de omgeving is van groot belang. Zo help je het infectierisico voor andere dieren te verkleinen.

Samenvatting van schurft bij honden: De belangrijkste feiten

Beschrijving:	Sarcoptes-schurft is een zeer besmettelijke huidaandoening die wordt veroorzaakt door mijten. Onbehandeld kan de ziekte dodelijk zijn voor de getroffen hond.
Ziekteverloop:	Onafhankelijk van het seizoen
Symptomen :	Ernstige jeuk, haaruitval, krabwonden, korstvorming. Voorkeursplekken: Kop, borst, onderbuik, poten
Voorkomen:	Alle honden
Oorzaken:	Besmetting met schurftmijten (Sarcoptes scabiei var. canis)
Behandeling:	Medicatie en reiniging van de omgeving
Prognose:	Goed bij consequente behandeling
Besmettelijk:	Ja (voor hond en mens)
Preventie:	Hygiënemaatregelen, regelmatige vlooien- en tekenpreventie