Een familie met kat of een familie katten?

De mythe van de kat als einzelgänger is al lang diep in het collectieve geheugen van de dierenvriend verankerd. In dit artikel zullen wij proberen de werkelijkheid achter de mythe te ontrafelen; hoe ziet het sociale gedrag van onze katten er echt uit? Zijn ze alleen gelukkiger dan met zijn tweeën? Leven ze liever in hun eentje of houden ze zich juist graag in een groep op? Een familie met kat of een familie katten? Wat gaat het worden?

De kat in het wild
In het wild zijn kleine katten vaak echte einzelgängers. Dit heeft een praktische reden: hun prooien zijn zo klein, dat ze niet op samenwerking met soortgenoten zijn aangewezen. Ze sluipen geruisloos op hun prooi af en schakelen deze met één enkele sprong uit. Muizen en vogeltjes zijn bovendien eerder snacks dan volwaardige maaltijden. Als een groep katten zo’n hapje moesten verdelen, zouden er geheid magen blijven knorren… Vanwege hun jachtgedrag worden katten ‘solitaire jagers’ genoemd: in het wild jagen (en leven) ze vaak alleen.

De kat als gezelschapsdier
Er treden wel veranderingen op in het sociale gedrag van katten als ze in de buurt van mensenwoningen komen. Wilde katten hebben in principe helemaal geen contact met mensen. Bij half-wilde zwervers of boerderijkatten ziet dit er anders uit. Huiskatten brengen hun hele leven in een menselijk huishouden door en passen hun sociale gedragingen ook aan deze speciale omstandigheden aan. In tegenstelling tot kleine katten in het wild hebben huiskatten – verwilderd of niet – een overvloed aan hulpbronnen tot hun beschikking. In duidelijke taal: Er is genoeg voedsel voor iedereen. En zo komen er bij voerplaatsen, boerderijen en in gezinnen groepen katten (een familie katten) samen, die niet jaloers op elkaars voer hoeven te zijn. Zo kunnen ze vreedzaam samenzijn en misschien zelfs vrienden worden. Het beeld van de kat als einzelgänger is dus allang achterhaald!

De gang van zaken in een kattenhuis

Ook het houden van katten binnenshuis is heel erg verschillend van hoe ze in het wild of buiten leven. De leefruimte is extreem compact – in plaats van meerdere vierkante kilometers hebben ze tussen de 30 en 100 vierkante meter ter beschikking. Dat er altijd voer klaarstaat, compenseert vaak niet voor de weinig stimulerende omgeving. Katten zijn echte jagers – daarom moeten ze dan ook gestimuleerd en aangespoord worden.

Om gelukkig te worden heeft een kat afwisseling, klim- en verstopmogelijkheden en een plekje om lekker te ontspannen en te doezelen nodig. Een tweede kat zorgt vaak voor afwisseling in het saaie huiskattenleventje. Eindelijk iemand waar de kat mee kan spelen! Eindelijk iemand die de typische lichaamstaal van de kat begrijpt! Juist wanneer je het grootste deel van de dag uit huis bent, is een tweede kat de ideale aanvulling op jouw gezin. Natuurlijk moeten er wat voorbereidingen getroffen worden, voordat de nieuwe kat daadwerkelijk het huis intrekt. Een extra kattenbak, eventueel ook een grotere krabpaal en een mooie knuffeldeken. Maar daar is het nog niet mee gedaan!

Problemen bij een familie katten (meerdere katten)
Kattenpersoonlijkheden verschillen, geen kat is precies als de ander. Net als bij ons mensen komt het bij het samenwonen van meerdere katten op de chemie aan. Ook hechte (katten-)vriendschappen kunnen in elkaar storten, als er een derde of vierde kat intrekt. Buiten samen poetsen en knuffelen komt het ook af en toe tot conflicten. Soms mislukt de vriendschap tussen twee katten ook schijnbaar zonder reden, vaak komt dit door veranderde levensomstandigheden: een verhuizing, de geboorte van een baby of een scheiding.

Het dagelijks leven is met meerdere katten vaak ingewikkelder dan met één kat. Wat nog niet betekent dat jouw kat alleen ook gelukkiger is…

De juiste aanvullende kat
Het is van groot belang voor een harmonieus samenleven van meerdere katten, dat de persoonlijkheden van de katten bij elkaar passen. Daarbij is het precieze aantal katten minder belangrijk. Groepen met een even aantal zijn vaak wel stabieler. Dat hang er natuurlijk allemaal van af in hoeverre de katten zich aan elkaar aanpassen. Soort zoekt vaak soort: een oude, rustige kat bij een drukke kitten zetten, kan voor stress en frustratie zorgen. Twee kittens van dezelfde leeftijd bij een oudere kat zetten is dan weer beter. Als er al een kattentrio in huis woont dat al goed op elkaar is ingespeeld, zorgt een vierde kat voor meer onrust dan balans.

Einzelgängers
Toch zijn ze er: katten, die in harmonie met hun mensenfamilie leven en hun soortgenoten helemaal niet missen. Misschien heb je al het contact met een andere kat geprobeerd. Misschien is het duidelijk gemaakt dat jouw kat ‘niet met andere katten kan opschieten’.

Jij kent jouw huisdier ten slotte het beste. Jij bent de enige die kan beslissen of je een extra kat in huis wilt halen, of dat jouw huisdier in haar eentje gelukkiger is.

Wij wensen jou en jouw familie veel succes!