Kunnen katten liefde voelen?

Katten spinnen als ze geaaid worden. Ze kruipen tegen je aan of wrijven langs je benen. We interpreteren dat als een teken van genegenheid. Maar kunnen katten echt van je houden? Een onderzoek naar het hechtingsgedrag van katten en mensen levert interessante inzichten op.

Dieren en gevoelens: kunnen katten van iemand houden?

Eeuwenlang werden dieren in de westerse wereld beschouwd als dingen die geen enkel gevoel hadden. Zelfs hun vermogen om pijn te voelen werd in twijfel getrokken. De filosoof René Descartes (1595-1650) verklaarde zelfs dat dieren machines zijn waarmee je allerlei experimenten kunt doen zonder verdoving.
Gelukkig zijn we nu een heel stuk verder. Vanaf halverwege de 19e eeuw begon men te beseffen dat dieren wezens zijn die ook kunnen lijden, en daarom niet gemarteld mogen worden.
Er is tegenwoordig een grote overeenstemming in de wetenschap dat dieren niet alleen pijn kunnen voelen, maar ook emoties zoals angst en vreugde. Als het daarentegen gaat om gevoelens als verdriet en liefde is de wetenschap nog niet zo ver.

Wat is liefde?

Veel geleerden hebben hun hersenen al gepijnigd over de vraag wat liefde nu eigenlijk is. Eenvoudig gezegd is het een gevoel van diepe genegenheid en waardering. Dat gevoel hoeft overigens niet op wederkerigheid gebaseerd te zijn. Iedereen die ooit ongelukkig verliefd is geweest, weet precies waar we het over hebben...

Op de website van het wetenschapsblad Quarks staat de volgende definitie van liefde:
‘Liefde is vanuit wetenschappelijk en geheel onromantisch oogpunt een gevoel van genegenheid. Er zijn verschillende soorten liefde, waarbij het soort liefde afhankelijk is van de relatie tussen de personen, bijvoorbeeld de liefde tussen partners of tussen ouders en hun kinderen.'

Leestip: in het zooplus magazine vind je meer informatie over de liefde van katten.

Onderzoek bewijst: katten voelen liefde voor hun baasje

Katten worden beschouwd als zelfstandige dieren. Er wordt weleens gezegd dat ze meer aan het huis dan aan mensen zijn gehecht. Maar klopt dat eigenlijk wel?

Een onderzoek van de Amerikaanse Oregon State University in Corvallis wijst uit dat katten nauwer verbonden zijn met hun baasjes dan over het algemeen wordt gedacht.

Het experiment is op een vergelijkbare manier gestructureerd als experimenten die de band tussen ouders en hun kinderen onderzoeken. Bij dit specifieke onderzoek ging het om jonge kittens van drie tot acht maanden en hun baasjes.

Voor het experiment werden kittens en kattenbezitters samen naar een onbekende kamer gebracht die werd bewaakt door camera's. De twee konden samen spelen, en de kitten kon de nieuwe omgeving verkennen. Na twee minuten verliet het baasje de kamer en bleef het kleine katje alleen achter. Twee minuten later keerde het baasje weer terug.

Vergelijkbaar met kinderen

De meeste kittens waren zichtbaar gestrest als ze alleen waren, en miauwden veel. Zodra hun baasje na twee minuten weer terugkwam kalmeerden ze weer. Ze stopten met miauwen en verkenden de kamer verder.

Het vermogen om weer te kalmeren is een indicatie van een sterke band. 64,3% van de geobserveerde kittens toonde een sterke band met hun baasje.

De kittens zonder een sterke band (37,5 procent) bleven gestrest, zelfs na de terugkeer van hun baasje. Ze klampten zich niet aan hun baasjes vast, toonden desinteresse, of aarzelden tussen contact maken en zich afwenden.

Deze cijfers lijken opvallend veel op waarden die zijn gevonden in verschillende gehechtheidsexperimenten met kinderen: gemiddeld had 65 procent van de kinderen een sterke band, 35 procent had geen sterke band.

Kortom: kunnen katten liefde voor je voelen?

Het onderzoek uit de VS toont duidelijk aan dat katten iets voor hun baasje voelen. Ook in een vreemde omgeving voelen ze zich veilig in de buurt van hun baas.

Betekent dat nu dat katten liefhebben? Je kunt jezelf afvragen of je zo'n soort band per se liefde moet noemen. Misschien is genegenheid een beter woord voor de succesvolle relatie tussen een kat en 'hun' mens. Het hangt maar net af van de definitie.