Kwartels worden steeds populairder als huisdier. Dat hebben ze niet alleen te danken aan hun compacte formaat. Kwartels zijn erg eenvoudig om te houden en zijn daarom even geschikt voor beginners als voor ervaren vogelliefhebbers. We vatten de belangrijkste feiten over deze kleine hoenderachtigen en de soortspecifieke kwartelhouderij voor je samen.
Kwartel
© Vladimir Wrangel / stock.adobe.com
Kwartels zijn de dwergen onder de hoenderachtigen.
Inhoudsopgave
Uiterlijk van kwartels: de dwergen onder de kippen
Kwartels behoren tot de kleinste hoenderachtigen van allemaal. De soort die in Europa leeft, is ongeveer zo groot als een merel. Deze kwartel is maar zo’n 18 centimeter lang en weegt een nauwelijks 100 gram. Sommige rassen, zoals de legkwartel, wegen echter tot 260 gram.
Verenkleed en kleurtinten
De snavel en staart zijn kort en gebogen. Over het algemeen is het lichaam rond van vorm. Bij wilde vormen van Europese kwartels is het verenkleed grijsbruin en bedekt met witte en zwarte tekeningen. Bijzonder opvallend zijn de lichte lengtestrepen op de snuit.
Naast de wilde kleuren zijn er tal van andere kleurvarianten die voor afwisseling zorgen. Dit zijn bijvoorbeeld de Hellschecken of witte exemplaren.
Mannelijke en vrouwelijke kwartels kunnen worden onderscheiden door hun borstveren. De vrouwtjes hebben meestal één kleur op de borst en zijn over het algemeen vaak iets lichter gekleurd dan de mannetjes.
Kwartel of sierkwartel?
Er bestaan ongeveer 100 soorten kwartels. De wat grotere Japanse kwartel lijkt verrassend veel op de Europese kwartel. Er is ook de veel kleinere en felgekleurde dwergkwartel, die veel voorkomt in Azië. Aangezien de Europese kwartel nooit werd gedomesticeerd, vindt men onder particuliere houders bijna uitsluitend een gedomesticeerde soort van de Japanse legkwartel.
Sierkwartels hebben vaak felgekleurde veren en zijn ook gedomesticeerd. Tot de soorten van de sierkwartel behoren bijvoorbeeld de prachtige kuifkwartel met zijn vermakelijke hoofdtooi of de Gambel kuifkwartel.
Kunnen kwartels vliegen?
Anatomisch gezien kunnen kwartels vliegen. In de praktijk maken de gedomesticeerde soorten echter zelden gebruik van hun vliegkunsten. Enkel als er gevaar dreigt slaan ze hun vleugels wel eens uit. Toch is het voor houders belangrijk om het leefgebied van hun vogel aan de bovenkant toe te beveiligen.
Ook al zou je het niet zeggen van kwartels, het zijn trekvogels. De Europese variant volgt nog steeds zijn aard. Houders van gedomesticeerde soorten melden dat ze in de herfst meer fladderen of kort vliegen waarnemen bij hun kwartels.
© Antje Lindert-Rottke / stock.adobe.com
Karakter: introverte meesters in het verstoppen
Deze kleine vogels worden meestal gehouden als legkwartels en zijn door hun geringe grootte en hun specifieke verenkleed meesters in het verstoppen. Hun karakter wordt gekenmerkt door terughoudendheid. Ze zijn eerder verlegen en vallen niet graag op.
Ondanks hun introverte aard zijn de vogels altijd vrolijk, sociaal en ontspannen, op voorwaarde dat ze geen gevaar lopen. Ze brengen hun tijd het liefst door samen met hun gevederde soortgenoten. Met liefdevolle zorg ze zelfs mensen en kunnen ze tam worden.
Tips voor soortspecifieke kwartelhouderij
Het houden van kwartels is in principe niet moeilijk. Het voordeel ten opzichte van het houden van kippen is dat het houden van de dieren minder ruimte vereist.
Hoeveel kwartels moet ik houden?
Kwartels hebben minder ruimte dan kippen nodig. Toch moet er nog steeds voldoende ruimte zijn om meerdere kwartels een onderkomen te bieden. Sierkwartels moeten per paar samenleven, Japanse kwartels voelen zich het meest op hun gemak in groepen van ongeveer vijf dieren. De vogels zijn namelijk gek op knuffelen en willen dicht bij hun soortgenoten zijn.
Kwartels houden: voorschriften en minimumvereisten
Je mag kwartels in geen enkel geval binnenshuis of in een kooi houden. Kwartels kunnen het best gehouden worden in de tuin, bijvoorbeeld in een volière met een overkapping, een ruime omheining of een kwartelhok dat beschermd is tegen roofdieren.
Er zijn geen strikte vereisten voor de grootte van je kwartelhok, maar er mogen niet meer dan vijf dieren op één vierkante meter leven. Het hok van je kwartels moet ook een bepaalde hoogte hebben. Experts adviseren minimaal 50 centimeter.
Hoe ziet het perfecte kwartelhok eruit?
Als je volière hoog genoeg is, zal je merken dat het eenvoudiger wordt om het hok schoon te maken. Als vloerbedekking is strooisel in de vorm van stro, zaagsel of boomschors goed geschikt.
In principe kunnen kwartels vriestemperaturen verdragen. Toch is het belangrijk dat ze bij slecht weer een schuilplek hebben om zich terug te trekken en waar ze beschut zijn tegen tocht en winterse kou. Ze hebben ook bewegingsruimte, een voederplaats en kooiaccessoires nodig.
In het hok zijn kwartels blij met:
- Voer- en waterbakken die op een verhoging worden geplaatst ter bescherming tegen bevuiling
- Plekjes om zich te verstoppen
- Ruimte voor vrije uitloop.
- Takken, manden en andere accessoires tegen verveling.
- Een zandbad om hun veertjes schoon te houden.
- Plaatsen om nesten te bouwen en eieren uit te broeden als dit nodig is.
Kan ik kwartels fokken?
Als je kwartels wilt kweken, is dat geen probleem. Voor het kweken van kwartels heb je echter wat meer uitrusting nodig.
Zo hebben ze bijv. speciale plaatsen nodig waar de kuikens afzonderlijk kunnen opgroeien, een broedplaats en speciaal kuikenvoer. Met de juiste kennis staat er het fokken echter niets in de weg.
© agnormark / stock.adobe.com
Kun je kwartels socialiseren?
Dat kan zelfs prima. Hoewel deze dwerghoenderen van nature introvert zijn, kunnen ze gemakkelijk worden gesocialiseerd. Je kunt bijvoorbeeld kwartels bij kippen houden of nieuwe kwartels in je groep opnemen.
Voeding: het ideale kwartelvoer
In de natuur eet de Japanse variant van de vogelsoort het liefst granen en zaden, fruit, grassen, kruiden en insecten.
Het voer voor je gedomesticeerde kwartel bevat bij voorkeur ruw eiwit, ruwe oliën en vetten, voedingsvezels, mineralen en aminozuren. Voor een gebalanceerd dieet mogen de volgende bestanddelen niet ontbreken in het menu:
- hoogwaardig kwartelvoer in korrelvorm als dagelijks hoofdvoer (de korrels mogen niet te groot zijn);
- graanvoer als extra mengsel of aanvulling (het is van belang om een zo fijn mogelijk grit aan te bieden);
- gras en kruiden als tussendoortje;
- zo nu en dan zaden als traktatie;
- om de paar dagen verse groenten, minder vaak fruit;
- vers water.
Om de perfecte samenstelling voor je kwartelvoer te vinden en de dieren een gezond leven te bieden, is het een goed idee om advies te vragen bij een ervaren fokker.
Zo houd je je kwartel gezond
Kwartels worden beschouwd als zeer robuust en immuun voor vele ziekten. Dit is echter een mythe, want zoals alle hoenderachtigen kunnen ook deze vogels wel degelijk ziek worden.
Ze kunnen o.a. lijden aan de onderstaande ziektes.
- Verkoudheid
- Eierbinding
- Vitaminetekort
- Coccidiose (een parasitaire ziekte)
- Staphylococcus aureus (een bacteriële infectie)
Houd je kwartels goed in de gaten houden en ga onmiddellijk naar de dierenarts als sprake is van fysieke veranderingen of gedragsveranderingen. Met name bij een besmetting met Staphylococcus aureus is het belangrijk geen tijd te verliezen.
Hoe lang leven kwartels?
Gezonde kwartels in gevangenschap leven ongeveer drie tot vijf jaar, tenzij ze voor het vlees worden geslacht. Hun vlees wordt door veel fijnproevers als een delicatesse beschouwd. Kwarteleitjes vallen ook bij veel mensen in de smaak vanwege hun intense en pittige smaak.
Kopen: hoeveel kost een kwartel?
Legkwartels kosten ongeveer vijf euro. Als je op zoek bent naar sierkwartels, kan de prijs voor deze prachtige dieren wat hoger uitvallen.
Als je je tuin levendiger wilt maken en kwartels wilt kopen, ga je best op zoek naar pluimveehouders in de buurt van waar je woont. Je kunt ook langsgaan bij een dierenwinkel.
Herkomst: thuis in de wereld
Zelfs de Egyptenaren waardeerden de kwartel als bron van vlees en eieren. Net als vandaag bestonden er toen ook al sierkwartels. Er is echter weinig bekend over de precieze herkomst van de kleine vogels.
Kwartels komen voor in Europa, Azië en Afrika. Ze leven het liefst op de grond. Terwijl de inheemse soort houdt van warme plaatsen met veel vegetatie en gek is op zon, geeft de Aziatische variant de voorkeur aan vochtige weiden.
Doordat het leefgebied van de dieren in Europa steeds schaarser wordt, loopt het aantal al jaren terug. In Azië worden de dieren voornamelijk gefokt voor hun vlees. Toch wordt de vogelsoort niet als bedreigd beschouwd.
Eigenschappen
| Naam | Kwartel (Europese kwartel: Coturnix coturnix, Japanse kwartel: Coturnix japonica) |
| Gewicht | 100 tot 260 gram |
| Grootte | Tot 20 cm |
| Legvermogen | ongeveer 200 eieren per jaar |
| Levensverwachting | Ongeveer 3 à 5 jaar |
| Houden van tankonijnen | gesloten volière, geen kooien |
| Socialisatie | Kan met kleinere hoenderachtigen worden samengezet |
| Voer | Kwartelvoer in korrelvorm, graanvoer als aanvulling, extra gras, kruiden, zaden en groenten |
| Herkomst | Europa, Afrika, Azië |
| Geschikt voor | beginners, gezinnen |
Feedback
Was deze informatie nuttig?
Gerelateerde artikelen
Onze meest behulpzame artikelen
8 min
190
Zebravink
Zebravinken zijn mooi, gezellig en vergen weinig onderhoud. Het is dus niet zo gek dat ze een van de populairste siervogels zijn. Het is echt een schouwspel om de prachtvinken te bekijken, want met zebravinken is er altijd wel wat te beleven. Wil je ook graag een zebravink? Lees dan hier meer over de verzorging en houding van deze vogel.
3 min
178
Valkparkiet
Wie zich verdiept in de behoeften van de valkparkiet zal merken dat de uitspraken als "ideale beginnersvogel" en "makkelijk te houden" niet altijd kloppen. Maar als men rekening houdt met de basisprincipes, die nodig zijn om deze soort te houden, dan zal men veel plezier beleven aan de grappige "mini kaketoes" – en zij ook aan hun baasje.
10 min
142
Parkiet
Oorspronkelijk komen parkieten uit Australië en behoren tot de papegaaienfamilie. Tegenwoordig zijn deze vogels met bonte veren echter uitgegroeid tot één van de meest populaire huisdieren van Europa. Tips en feitjes over de herkomst en het houden van parkieten vind je hieronder.