Koorts bij honden herkennen, meten en verlagen This article is verified by a vet

Rent je hond in paniek weg als je de koortsthermometer alleen maar in je hand houdt? Lees hier dan hoe het meten van koorts bij honden het makkelijkst gaat, wat de normale lichaamstemperatuur van honden is, vanaf wanneer honden koorts hebben en hoe je koorts bij honden kunt verlagen.

Koorts bij honden

Als uw hond koorts heeft, is hij lusteloos en moe.

Lichaamstemperatuur van honden: hoe herken ik of mijn hond koorts heeft?

De normale lichaamstemperatuur van honden ligt tussen de 37,5 en 39 graden Celsius. Bij puppy’s daarentegen kan de normale lichaamstemperatuur ook iets hoger zijn en tot wel 39,5 graden Celsius bedragen. Als de waarde hierboven ligt, heeft een puppy koorts.

En vanaf wanneer heeft een volwassen hond koorts? Waarden van 39,1 tot en met 40 graden Celsius worden beschouwd als een verhoogde lichaamstemperatuur. Als de lichaamstemperatuur boven 40 graden Celsius stijgt, spreken dierenartsen van koorts. Bij een lichaamstemperatuur boven 41 graden Celsius spreken ze van hoge koorts.

Koorts bij honden herkennen: verschillende vormen

Koorts bij honden kan echter flink schommelen. De lichaamstemperatuur van een hond stijgt soms enorm binnen enkele seconden en daalt daarna weer snel. Als de koorts slechts één dag duurt, is er sprake van zogenaamde efemere koorts.

Subacute koorts betekent dat de koorts twee tot drie weken duurt. Als de koorts langer dan drie weken duurt, lijdt een hond aan chronische koorts.

Koorts meten bij je hond met een koortsthermometer © Patrick Daxenbichler / stock.adobe.com
Als er een waarde van 39,4 °C wordt gemeten, heeft je hond een verhoogde lichaamstemperatuur.

Symptomen: wat zijn de symptomen van koorts bij honden?

Koorts bij je hond is een teken dat iets het immuunsysteem van je viervoeter aanvalt. Het is dus geen onafhankelijke ziekte, maar een symptoom.

Koortsige honden vertonen echter nog meer symptomen, die deels door het flinke vochtverlies of de onderliggende ziekte worden veroorzaakt.

Mogelijke bijkomende verschijnselen

  • De hond heeft koorts en is zwak.
  • Hij slaapt veel.
  • Hij beweegt minder.
  • Zijn eetlust neemt af.
  • Hij kan koude rillingen hebben en zijn haren gaan overeind staan.
  • Hij ademt sneller en zijn hartslag stijgt.
  • Hij kan zeer harde en droge uitwerpselen hebben.

Hond heeft koorts: wanneer moet hij naar de dierenarts?

Een te hoge lichaamstemperatuur van je hond kan levensgevaarlijk zijn. Daarom moet je de lichaamstemperatuur van je koortsige hond meerdere keren per dag controleren.

Als je een temperatuur van 41 graden Celsius of hoger meet, moet je naar je dierenarts gaan. Deze kan de koorts bij je hond verlagen en de onderliggende oorzaak behandelen.

Zo meet je koorts bij je hond

Als je hond zwak is, moet je zijn lichaamstemperatuur controleren. Als hij gewend is aan het meten van koorts, kun je zijn lichaamstemperatuur meestal in je eentje binnen enkele seconden in zijn achterwerk controleren.

Als je lieveling echter bang is en de thermometer niet vertrouwt, moet je de meting met z’n tweeën uitvoeren.

Koorts meten bij honden: stap voor stap

  1. Een tweede persoon gaat bij de kop van je hond staan en houdt je viervoeter voorzichtig vast.
  2. Praat rustig tegen je hond en probeer zo min mogelijk stress te veroorzaken. Hondensnoepjes helpen je daarbij.
  3. Om geen letsel aan het gevoelige rectale gebied toe te brengen, moet je, indien mogelijk, een flexibele koortsthermometer bij je hond gebruiken. Bovendien maak je de meting aangenamer als je medisch glijmiddel op de punt van de koortsthermometer aanbrengt.
  4. Til de staart voorzichtig op en breng de thermometer in het rectum aan. Het inbrengen van de metalen punt van de thermometer volstaat.
  5. Druk op de meetknop en lees na het signaal de gemeten temperatuur af.
  6. Als je klaar bent, moet je je hond belonen. Zo leert hij dat koorts meten niet erg is.

Belangrijk: je hond moet vóór de meting niet te veel sporten, omdat hij het warm krijgt door veel activiteit. Ook stress (bijvoorbeeld angst) kan het resultaat beïnvloeden en tot hoge meetwaarden leiden.

Kan het niet makkelijker?

Is er een manier om koorts bij honden niet rectaal te hoeven meten? Kan koorts misschien ook in het oor van een hond worden gemeten? Helaas niet. Een oorthermometer, die bij mensen wordt gebruikt, is niet geschikt voor honden. De haren in de gehoorgang van de hond zouden het resultaat beïnvloeden.

Ook een meting in de bek wordt niet aangeraden, omdat de hond op de thermometer kan kauwen en delen ervan zou kunnen inslikken – met soms levensbedreigende gevolgen.

Heeft een hond bij koorts een warme neus?

Wellicht vraag je je nu af of je ook zonder thermometer koorts bij honden kunt meten. Een exacte meting is natuurlijk niet mogelijk zonder een koortsthermometer. Toch kun je met je hand voelen of je lieveling misschien een verhoogde lichaamstemperatuur heeft.

Lichaamsdelen met weinig haar zoals de neus, oren of buik zijn het meest geschikt hiervoor. Als je hond hier warmer dan normaal aanvoelt, kan hij koorts hebben. Voor het bepalen van de exacte lichaamstemperatuur moet je een koortsthermometer gebruiken – of je viervoeter naar de dierenarts brengen.

Behandeling: koorts bij honden – wat te doen?

Vaak verdwijnt de koorts net zo snel als dat hij is gekomen. Als de koorts niet zakt of zelfs stijgt, heeft je hond hulp nodig.

Als bekend is dat de onderliggende ziekte de koorts heeft veroorzaakt, behandelt de dierenarts deze ziekte gericht. Antibiotica helpen tegen bacteriële infecties en de dierenarts kan ontstekingen met ontstekingsremmende medicijnen (anti-inflammatoire geneesmiddelen) verminderen.

Wat verlaagt koorts bij honden?

Als de koorts te hoog is en schade aan het immuunsysteem van je hond toebrengt, moet de dierenarts de koorts symptomatisch verlichten in aanvulling op de gerichte behandeling. Daarvoor dient hij koortsverlagende medicijnen (antipyretica) toe aan je hond. Om uitdroging (vochtverlies) tegen te gaan, brengt hij bovendien vloeistof via een infuus in de aderen of als bolus onder de huid van je hond aan.

Welk medicijn kan ik ook aan mijn hond geven bij koorts?

Dien nooit medicijnen aan je hond toe zonder eerst overleg met je dierenarts te plegen. Geneesmiddelen die bij mensen tegen koorts worden gebruikt, kunnen ernstige schade bij de hond veroorzaken. Zo kunnen paracetamols bijvoorbeeld tot vergiftigingsverschijnselen zoals ademnood , braken en zelfs leverschade leiden.

Bepaalde huismiddelen kunnen helpen om koorts bij honden te verlagen, bijvoorbeeld een koele ligplaats zoals een koelmat voor honden. Bovendien heeft een koortsige viervoeter rust en veel water om te drinken nodig. Huismiddelen hebben echter hun grenzen: als de koorts niet binnen één dag zakt, is het tijd voor een bezoek aan de dierenarts.

Oorzaken: wat kan koorts bij honden veroorzaken?

Als je hond een infectie heeft opgelopen en de ziekteverwekkers het immuunsysteem aanvallen, verhoogt het lichaam (beter gezegd: het brein) de lichaamstemperatuur. Het doel van deze verhoging is om de ziekteverwekkers met hitte te bestrijden.

Koorts is dus geen ziekte, maar een belangrijk afweermechanisme van het lichaam. Pas als de koorts te hoog wordt of te lang duurt, kan deze levensbedreigend voor je hond zijn.

Mogelijke onderliggende ziektes als oorzaak van de koorts

Er zijn tal van ziektes die tot koorts bij honden leiden. Tot de meest voorkomende oorzaken behoren:

OorzakenVoorbeelden
InfectieziektesBorreliose, babesiose, leishmaniose, leptospirose, parvovirose, ziekte van Carré, rabiës, toxoplasmose, kennelhoest
OntstekingenEtterbuilen (zweren), ontsteking aan de prostaat (prostatitis), baarmoederontsteking (pyometra), borstontsteking (mastitis), hersenvliesontsteking (meningitis)
Immuungerelateerde ziektes (auto-immuunziektes)Gewrichtsontsteking (polyartritis), reuma
TumorenMaligne lymfoom
VergiftigingMedicijnen, plantaardige gifstoffen, chemische gifstoffen
Idiopathische koortsOorzaak onbekend


Franziska G., Dierenarts
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Ik ben aan de Justus-Liebig-universiteit Gießen opgeleid tot dierenarts. Ik heb uitgebreid ervaringen in verschillende disciplines opgedaan, zoals in de geneeskunde voor kleine dieren, grote dieren en voor exoten, maar ook in de farmacologie, pathologie en voedselhygiëne. Sindsdien werk ik niet alleen als diergeneeskundig auteur, maar ben ik ook bezig met mijn wetenschappelijk onderbouwd proefschrift. Het is mijn doel om dieren in de toekomst beter tegen ziekteverwekkende bacteriën te beschermen. Naast mijn kennis als dierenarts heb ik ook persoonlijke ervaringen opgedaan. Ik heb namelijk een hond en kan daardoor de angsten en problemen, net als alle andere vragen over diergezondheid, begrijpen en uit de wereld helpen.


Onze meest behulpzame artikelen
9 min

Loopsheid van het teefje

De loopsheid bij teefjes is een heel normaal, natuurlijk verschijnsel. Toch maken veel hondenbezitters zich zorgen over het vreemde gedrag van het teefje. Ze ergeren ze zich aan vlekken op het nieuwe tapijt en zijn bang voor een ongewenst nestje. Hier lees je wat je over de loopsheid van jouw hond moet weten en hoe je de periode waarin de hond loops is zonder stress kunt doorstaan. Lees hier meer over de loopsheid van het teefje.

6 min

Giardia bij honden

Heeft jouw hond last van terugkerende problemen met maag en darmen? De oorzaak zou Giardia kunnen zijn, die de dunne darm van jouw viervoeter koloniseert. Lees in het volgende artikel alles wat je moet weten over deze eencellige parasieten.

3 min

Tanden wisselen bij honden

Puppy's zijn ontzettend schattig en houden het nieuwe thuis flink bezig, vooral wanneer de eerste melktanden doorkomen. Wij leggen uit wat je als hondenbezitter over het wisselen van tanden bij de hond moet weten en hoe je deze pijnlijke periode voor je puppy zo aangenaam mogelijk kunt maken.