Afrikaanse Witbuikegel

Egels als huisdieren behoren nog tot de exotische dieren, maar beginnen steeds meer aan populariteit te winnen. Schattige video’s over egels zorgen er onder andere voor dat dat steeds meer mensen deze kleine insecteneters in huis halen. Het houden van egels vergt echter veel inspanning en is controversieel onder natuurbeschermers.

Mogen egels als huisdier worden gehouden?

Egels zijn een beschermde diersoort en mogen daarom niet als huisdier worden gehouden, behalve de ‘Afrikaanse Witbuikegel (Atelerix Albiventris). Deze egelsoort werd voor het eerst in de jaren 90 in de Verenigde Staten ingevoerd, maar dat werd een paar jaar later verboden. Toch werden de witbuikegels nog steeds gefokt. Tegenwoordig zijn ze met name in de Verenigde Staten als huisdier te vinden.

Uiterlijk

Afrikaanse Witbuikegels hebben stekels die over hun hele rug zijn verspreid. De stekels zijn tussen 15 en 20 mm lang en komen in verschillende kleuren voor. De buik van de kleine insecteneters is echter pluizig en wit. Vandaar ook de naam Ze hebben ronde, kleine oren en kleine poten. In tegenstelling tot andere egelsoorten hebben witbuikegels aan hun achterpoten maar vier tenen in plaats van vijf. De egels variëren in grootte tussen 14 en 21 cm en het gewicht ligt tussen 300 tot 500 g.

Gedrag

De natuurlijke leefomgeving van de witbuikegel zijn de savannen en droge graslanden van Midden-Afrika. Afrikaanse Witbuikegels zijn actief tijdens de schemering en nacht. Overdag verstoppen ze zich. Bij het vallen van de avond gaan ze op zoek naar voedsel. Egels zijn geen knaagdieren, maar insecteneters. In gevangenschap kunnen ze wel 5 tot 8 jaar oud worden. In tegenstelling tot Europese egels houden witbuikegels geen winterslaap. Het kan echter goed zijn dat ze tijdens de zomer in een ‘rustfase’ gaan. Ze worden dan minder actief dan gewoonlijk. Deze rustfase komt echter zelden voor in gevangenschap. Mensen die egels hebben beschrijven hun huisdieren als erg vriendelijk en lief. Je kunt ze op de hand temmen.

Bij gevaar rollen de egels zich op tot een bal en gebruiken hun stekelige vacht als een beschermend schild om vijanden af te weren. In de eerste levensmaanden van de witbuikegel wisselen ze hun stekels (quilling). Ook bij volwassen dieren kan er een wisseling van stekels zijn, maar in mindere mate. Dit is echter geen reden tot paniek. Onderzoek de stekels om te zien of het niet gaat om een pathologische stekeluitval. Zieke stekels zien er meestal gebroken uit. Praat met een bekwame dierenarts om eventuele ziekten uit te sluiten.

Verzorging van Afrikaanse Witbuikegels

Witbuikegels houden brengt veel verantwoordelijkheid met zich mee. Je moet daarom van tevoren nagaan of je voldoende tijd, geld en plaats hebt om egels een soortspecifiek leven te geven.

Het terrarium voor een Afrikaanse Witbuikegel

Een terrarium voor egels moet minstens 150 x 60 x 60 cm groot zijn. Het beste is dat je meerdere verdiepingen voorziet want egels bewegen erg graag. Haal geen kooi met gaas of rooster in huis. Deze zijn niet geschikt voor egels, omdat het risico op verwondingen te groot is en ze ook niet worden beschermd tegen tocht. Let er bij de keuze van een geschikt terrarium op dat het niet helemaal van glas is. Egels houden ervan zich overdag terug te trekken en willen niet van alle kanten worden bekeken. Het terrarium moet ook ventilatieopeningen hebben, zodat er een goede zuurstoftoevoer is. Als het terrarium verschillende verdiepingen heeft, zorg er dan voor dat de trappen aangepast zijn aan de behoeften van de egel. Egels zijn geen goede klimmers. De trappen mogen niet te steil zijn, maar ook niet te vlak.

Daarnaast moet de temperatuur rond de 24 graden Celsius liggen.

De inrichting

Als strooisel kun je strooisel voor kleine knaagdieren of fijn zand gebruiken. Let er bij de keuze van het zand op dat de egels zich bij het lopen niet aan de zandkorrels kunnen verwonden. Je moet het strooisel natuurlijk regelmatig verversen. Gebruik geen hooi in een terrarium voor egels, want de stengels kunnen zich om de pootjes wikkelen en voor ernstige verwondingen zorgen. Zorg in elk geval voor schuilplaatsen in het terrarium. Witbuikegels zijn nachtdieren en trekken zich overdag terug. Speelhuisjes en tunnels voor knaagdieren kunnen hier perfect voor worden gebruikt.

Denk er ook aan om één huisje per egel te voorzien. Natuurlijk horen er ook voerbakken en drinkflesjes in het terrarium. Witbuikegels maken zich schoon in zandbaden. Daarvoor kun je een badje of badhuisje met chinchillazand vullen. En tenslotte moet je ook zorgen voor een toilethoek. Gebruik hiervoor een toilet voor knaagdieren met kattenbakvulling. Vergeet niet om elke dag de toilethoek en het badhuis schoon te maken!

Witbuikegels zijn heel nieuwsgierige dieren en ze houden van afwisseling. Het is daarom aan te raden om voorwerpen als tunnels uit hout of steen af en toe van plaats te verwisselen. Ook met graafbakken en tunnels kan een egel zich vermaken. Let erop om elke dag de resten van voedsel, maar ook uitwerpselen en urine uit het terrarium te verwijderen.

Afrikaanse Witbuikegel moet vrij rondlopen

Witbuikegels zijn actieve dieren en moeten elke dag vrij kunnen rondlopen. Hiervoor kun je het terrarium koppelen aan een buitenhok (zonder tralies). Ook kun je een rad voor in het hok voor ze kopen. Neem dan een loopwiel van minstens 30 cm diameter. Als je witbuikegels binnenshuis vrij laat rondlopen, zorg er dan voor dat er geen gevaarlijke voorwerpen of giftige planten binnen het bereik van de egels zijn. Planten die giftig zijn voor egels zijn onder meer aloë, klimop en cyclamen.

Voeding: wat eet een Afrikaanse Witbuikegel?

We vermeldden al eerder dat witbuikegels insecteneters zijn. In hun natuurlijke omgeving eten ze vooral wormen, slakken, larven, vogeleieren en af en toe vruchten. Witbuikegels in gevangenschap zouden ook insecten als voornaamste voer moeten hebben. Je kunt je egels bijvoorbeeld meelwormen, regenwormen, kevers, slakken of krekels geven. Het is het beste om de insecten in de dierenwinkel te kopen, want insecten uit het wild dragen vaak ziekten over.

Hoogwaardig droogvoer voor katten kan naast insecten ook worden gevoerd. Je moet dan wel zorgen dat het vleesgehalte 60% bedraagt. Het mag echter niet alleen worden gevoerd. Hetzelfde geldt voor natvoer voor katten: geef het afwisselend en zorg ervoor dat het van hoge kwaliteit is. Af en toe kun je ook fruit geven. Geef niet te veel, want het kan diarree veroorzaken. Veel egels lusten ook roerei (niet op smaak gebracht en gebakken zonder olie). Het is belangrijk dat de voeding van je witbuikegel gevarieerd is, anders kunnen er verschijnselen van tekorten optreden.

De witbuikegel moet elke dag vers water ter beschikking hebben. Egels zijn van nature intolerant voor lactose en mogen daarom geen melk krijgen. Ze kunnen geen lactose verwerken en daarom kan dit vaak zorgen voor spijsverteringsproblemen.

Ziekten

Witbuikegels worden vaak met parasieten, zoals vlooien, teken of mijten geconfronteerd. Raadpleeg een dierenarts als je merkt dat je egel voortdurend krabt.

Een typische ziekte bij egels is het ‘Wobbly Hedgehog’-syndroom (WHS). Je kunt dit bij je egel waarnemen door progressieve verlamming en een karakteristieke wiebelige beweging. Het gaat om een ziekte die het centrale zenuwstelsel aantast en dodelijk is voor egels.

Witbuikegels krijgen vaak last van pijnlijke poten. Meestal heeft dit te maken met verkeerde omstandigheden waarin de egel wordt gehouden. Daarbij is het strooisel of zijn andere voorwerpen in het terrarium misschien te scherp zijn. Vervang het strooisel en verwijder eventuele scherpe voorwerpen. Raadpleeg een dierenarts als de pootjes ernstig zijn gewond.

Fokken van Afrikaanse Witbuikegels

Witbuikegels fokken vergt heel wat inspanning. Voordat je besluit witbuikegels te fokken, moet je jezelf goed informeren over de risico’s. Je moet ook beseffen dat egels fokken vrij duur is. Er worden niet altijd kopers gevonden voor de jonge egels. Houd er dus rekening mee dat je voor verschillende egels gaat moeten zorgen als je geen kopers vindt. De draagtijd van witbuikegels is tussen 30 en 40 dagen. Er worden normaal tussen twee en vier jongen geboren. Ze worden blind en naakt geboren. Vanaf 40 dagen zijn de jonge egels zelfstandig. Je hebt voor de kweek meerdere terrariums nodig, een terrarium voor de moeder, een voor de vader en een voor de jongen. Vaak wordt een nest meteen na de geboorte verstoten of opgegeten.

Waar kan ik Afrikaanse Witbuikegels kopen?

De prijs voor een Afrikaanse Witbuikegel is meestal minstens 100 euro. In Nederland zijn er enkele fokkers van witbuikegels, zogenaamde hedgeries. Je kunt meer informatie vragen op de website van de betreffende fokker. Regel een bezoek om de egels te bekijken en controleer of het een betrouwbare fokker is. Zorg dat je ook een idee krijgt van de leefomstandigheden en de gezondheid van de dieren. Soms worden witbuikegels aan het asiel afgestaan omdat de eigenaars zich overweldigd voelen om ze te houden. Er worden ook witbuikegels in webshops aangeboden, maar dit wordt niet aangeraden. Het transport is enorm stressvol voor de dieren en je hebt geen informatie over de omstandigheden waarin ze opgroeiden.

We wensen je veel plezier met je egel!