© jeerapong / stock.adobe.com
Niet alleen de vacht van onze katten hebben eens in de zoveel tijd een schoonmaakbeurt nodig. Ook de ogen en oren van de viervoeter hebben soms wat menselijke aandacht nodig. In dit artikel lees je alles over: kattenogen en kattenoren schoonmaken.
Onze huiskatten kunnen langere haren, een andere kleur ogen of een kortere staart hebben dan hun soortgenoten in het wild. Van binnen zijn ze nog altijd op en top jager en ook hun anatomie is perfect afgestemd op de jacht. Dit kun je vooral zien aan hun oren en ogen: naar voren gerichte ogen zijn ideaal voor driedimensionaal zien en om afstanden tot in detail in te kunnen schatten. Het reflecterende kattenoog op de fiets of op de weg heeft zijn naam niet uit het niks gekregen: het “tapetum ludcidum“, een reflecterende laag achter het netvlies, kaatst het invallende licht terug en laat het nog eens op het netvlies terechtkomen. Katten kunnen zo erg goed zien, ook als er nog weinig licht is. De grootte van hun pupillen is erg ver veranderbaar, zodat ze bij slecht licht zo veel mogelijk licht binnenkrijgen. Helemaal zonder licht kunnen ook katten niet meer zien – ze gaan in totale duisternis helemaal af op hun gehoor en tastharen. Dat gehoor is extreem gevoelig, katten horen drie keer zo goed als de gemiddelde mens. Ze horen vooral hoge frequenties, onze katten kunnen het gepiep van een muis op grote afstand horen. Kattenoren zijn bovendien erg beweeglijk: de oorspieren zijn onafhankelijk van elkaar bijna 300 graden te draaien. Hierdoor kunnen ze hun oren precies op een bepaald geluid van een potentiële prooi richten.
Lees meer in het zooplus magazine over “het gehoor van de kat“.
Net als bij hun vacht het geval is, zorgen katten ook voornamelijk zelfstandig voor de hygiëne van hun ogen en oren. De tong en voorpoten zijn erg handige hulpmiddelen en ook de achterpoten worden vaak ingezet. Soms moet er toch een mensenhand aan te pas komen – bijvoorbeeld als de kat ziek is en de ogen zitten vastgeplakt of er ongedierte, vet of vuil in de oren zit.
Om te beginnen moeten dichtgekleefde, tranende ogen of oren vol vuil altijd via je dierenarts worden opgelost. Er kan hier sprake zijn van een verwonding, een bindvliesontsteking of een heel andere aandoening, die je met je schoonmaakpoging misschien wel ongewild erger maakt. Je dierenarts kan een precieze diagnose stellen en u groen licht geven voor de schoonmaak! Eventueel kan hij of zij je zelfs tips geven of meteen laten zien hoe je je kat kunt helpen bij het schoon houden van oren en ogen.
Zorg ervoor dat je altijd voorzichtig bent en vermijd agressieve schoonmaakmiddelen en wattenstaafjes. Zelfs ‘natuurlijke’ huismiddeltjes zoals kamillethee kunnen kleine deeltjes achterlaten, die het oog en het oor irriteren en een ontsteking kunnen veroorzaken.
Als je de ogen van je kat schoon wil maken, is het het beste om een pluisvrij doekje te gebruiken, bijvoorbeeld van katoen. Dit kun je van tevoren een beetje vochtig maken met eerder gekookt water en voorzichtig rond de ogen van je kat te vegen. Het spreekt voor zich dat je niet het oog zelf, maar alleen de huid om het oog en eventueel de oogleden schoonmaakt. Gebruik iedere keer een schone doek, om te voorkomen dat het vuil weer terug het oogje wordt ingeveegd of het oog weer besmet raakt.
© Ermolaev Alexandr / stock.adobe.com
Ook de oortjes hoeven bij een gezonde kat in principe niet schoongemaakt te worden. Bij ongedierte of buitensporig veel oorsmeer kan het wel nodig zijn dat er een menselijke hand te hulp schiet. Ga hier extreem voorzichtig te werk, want wattenstaafjes en agressieve reinigingsmiddelen kunnen de binnenkant van het oor beschadigen en vuil en bacteriën juist verder in het oor duwen. Oorsmeer dat dieper in het oor is gedrukt droogt ook al gauw als prop aan het trommelvlies en kan gaan ontsteking of het gehoor verslechteren.
Het is beter om een pluisvrije katoenen doek een beetje te bevochtigen en de oorschelp langzaam van buiten naar binnen schoon te vegen. Hier helpt het om het oor met je linkerhand vast te houden. Herhaal dit nog eens met een nieuwe doek en doe dit voorzichtig, zodat het niet pijn gaat doen of wonden veroorzaakt. Stop geen lichaamsvreemde voorwerpen of opgerolde zakdoeken in het oor van je kat, om dieper in het oor te kunnen komen – dit kan alleen de dierenarts veilig doen.
De dierenspeciaalzaak heeft ondertussen ook veel middeltjes in de schappen die speciaal voor het schoonmaken van kattenoren en kattenogen zijn. De ingrediënten daarvan zijn vaak chemisch en ruiken vaak erg sterk. Bovendien kunnen ze bij sommige dieren allergische reacties veroorzaken.
Gebruik daarom altijd zo min mogelijk hulpmiddelen, zoals een schone doek en lauwwarm water. Mocht het nodig zijn dat de ogen of oren grondiger schoongemaakt worden, kan je dierenarts het juiste middeltje aanbevelen en dit eventueel zelf doen. Vergeet niet dat de ogen en oren van de kat erg gevoelig zijn!
Wij wensen jou en je kat het allerbeste!
Andere accessoires voor het verzorgen van de kat, zoals kattenverzorgingsproducten, kattenvoer en kattenbakvulling, vind je in de zooplus webshop.
Ik ben aan de Justus-Liebig-universiteit Gießen opgeleid tot dierenarts. Ik heb uitgebreid ervaringen in verschillende disciplines opgedaan, zoals in de geneeskunde voor kleine dieren, grote dieren en voor exoten, maar ook in de farmacologie, pathologie en voedselhygiëne. Sindsdien werk ik niet alleen als diergeneeskundig auteur, maar ben ik ook bezig met mijn wetenschappelijk onderbouwd proefschrift. Het is mijn doel om dieren in de toekomst beter tegen ziekteverwekkende bacteriën te beschermen. Naast mijn kennis als dierenarts heb ik ook persoonlijke ervaringen opgedaan. Ik heb namelijk een hond en kan daardoor de angsten en problemen, net als alle andere vragen over diergezondheid, begrijpen en uit de wereld helpen.
