Zoetwatervissen

Zoetwatervissen die een aquarium bewonen kunnen met hun vrolijke kleuren en levensvreugde iedere kamer opfleuren. Maar verkijk je er alstublieft niet op hoe lastig het houden van vissen is. Er moet met bepaalde dingen rekening gehouden worden die afhangen van de specifieke vissoort, zodat jouw vis zich lekker in zijn schubben kan voelen. In dit artikel lees je alles over zoetwatervissen.

Welke karakteristieke eigenschappen hebben verschillende zoetwatervissen in het aquarium?

Maanvissen

Deze tropische vissen komen oorspronkelijk uit het Amazonegebied en zijn lid van de familie van de Cichliden. In het wild bestaat hun dieet vooral uit larven, insecten, weekdieren en kleinere visjes. Levend voer misstaat ook niet in het aquarium. Een alternatief voor deze gedomesticeerde zoetwatervissen zijn algen en eendenkroos. Maanvissen mogen dan wel best tegen een stootje kunnen, maar ze zijn erg gevoelig voor biologische en chemische veranderingen in het water. Onder optimale omstandigheden en bij goede verzorging kunnen maanvissen in het aquarium een leeftijd van tussen de tien en twaalf jaar bereiken. Het grootste gevaar voor hun gezondheid zijn flagellaten, een vorm van zweepdiertjes. Ze vallen het darmkanaal aan en beschadigen de darmwand. Mocht het immuunsysteem van deze vissen om de een of andere reden verzwakt zijn, kunnen de zweepdiertjes, die sowieso al in kleine aantallen in de vissen aanwezig zijn, zich sterk vermenigvuldigen. Deze aandoening is van buitenaf te herkennen. Zieke vissen scheiden wit slijm uit. Om deze ziekteverwekkers te vernietigen, moet het aquarium met water van 35°C gevuld worden. Daarnaast is het nodig om medicatie te gebruiken.

Discusvissen

Als vissen taal zouden beheersen, konden maanvissen en discusvissen op familiereünies weer bijpraten: Net als maanvissen horen discusvissen bij de familie van de Cichliden, en komen ze oorspronkelijk uit de Amazone. Een uniek kenmerk is hun vlakke cirkelvormige lichaam – ze zijn niet toevallig naar een discus vernoemd! Hun schubben glinsteren in verschillende prachtige kleuren zoals neonachtige geel, rood en blauw. Meestal voeden de dieren zich in het wild van afgestorven waterplanten en algen. Ze consumeren ook kleinere ongewervelde diertjes zoals wormpjes, muggen en larven met smaak. Voor aquarium-discusvissen is een evenwichtig dieet erg belangrijk. Granulaat- en vlokkenvoer mag absoluut niet in te hoge hoeveelheden worden gevoerd. Bij te veel voer kan granulaat verstoppingen in de darm veroorzaken, met de dood tot gevolg. Vlokkenvoer moet eerst worden ingeweekt, anders zwellen ze pas in de maag van de vis enorm op. Droogvoermengsels van garnalen en visfilet zijn ideaal voor discusvissen. Deze vissen kunnen in het wild 10 jaar oud worden, terwijl ze in aquaria onder optimale omstandigheden zelfs Bijbelse leeftijden van 15 of 16 jaar kunnen bereiken. Vaak voorkomende aandoeningen zijn schimmelinfecties en aluminiumvergiftigingen, die echter met goede waterfiltering prima te voorkomen zijn. Een probleem levert de ziekte ‘witte stip’ op. Veroorzakers hiervan zijn protozoën. Zieke vissen moeten direct in quarantaine worden geplaatst. Meestal heeft deze heel erg besmettelijke ziekte een dodelijke afloop. De naamgevende witte vlekken en opgezwollen kieuwen zijn kenmerkend voor deze aandoening.

Karperachtigen

De familie van de karperachtigen vormt de grootste groep binnen de infraklasse van de beenvissen: zo’n 3.000 vissoorten delen deze familienaam. Karperachtigen leven verspreid over Europa, Noord-Amerika, Afrika en Azië en zijn in veel verschillende soorten en maten te vinden – lichaamsgrootte varieert van twee centimeter tot twee meter. Deze vissen hebben tandeloze kaken, maar iets dieper in hun keel zitten hun tanden. Dankzij dit gegeven kan de soort worden vastgesteld. Bij karperachtigen is ook de paaiuitslag karakteristiek. In de paaitijd verandert vooral het gebied rond hun kop.

Karperachtigen zijn meestal alleseters. Hun natuurlijke dieet bestaat uit verschillende ongewervelde dieren en algen. Wat voor soort voeding deze zoetwatervissen in het aquarium moeten krijgen, hangt sterk van de soort af. Goudvissen kunnen met plantaardig voer zoals diepvriesvoer en eendenkroos gevoerd worden. Ook levend voer en vlokken worden door dit visje verdragen. Danio’s hebben het liefst plankton en kleine muggenlarven. Ze kunnen daarnaast met plantaardig voedsel zoals diepvriesvoer of sla worden gevoerd. Koikarpers hebben een koolhydraten-, eiwit- en vetrijk dieet nodig. Maar het is wel belangrijk dat er niet te veel wordt gegeven. Deze karpers bezitten bijzondere tafelmanieren voor vissen – zolang er nog eten is, blijven ze dit consumeren.

Karperachtigen kunnen wel tegen een stootje. Er kunnen echter nog altijd verschillende ziekte optreden als de vissen in suboptimale omstandigheden worden gehouden. Ook bij deze soort levert de witte stip-ziekte problemen op: betroffen vissen worden over hun hele lijf bedekt met kleine witte stipjes – vandaar dan ook de naam. Door deze schimmelinfectie krijgen de vissen ongelooflijke jeuk. Om die te verlichten, schuren ze tegen harde voorwerpen in het aquarium en verliezen zo gewicht. Ook vinrot wordt door een ziekteverwekker veroorzaakt. Oorzaken hiervoor zijn verontreinigd water of een te grote vissenpopulatie voor het aquarium. Door ontstekingen valt er steeds meer van de staartvin af. Kieuwrot is ook een hardnekkige schimmelinfectie die door verontreinigd water, een te grote vissenpopulatie of door een te erg schommelende temperatuur in de hand wordt gewerkt.  Bij een aantal visziekten zoals bijvoorbeeld witte stip is er helaas meestal geen hulpmiddel.

Waar moet bij het houden van verschillende zoetwatervissen in aquaria op worden gelet?

Maanvissen

Volwassen maanvissen kunnen uitgroeien tot vissen van imposant formaat. Daarom heb je dan ook een ruim aquarium nodig om ze te houden – hierbij zijn afmetingen van 150 x 60 x 60 cm aan te houden. Het aquarium moet minstens 200 liter water kunnen bevatten. Voor het inrichten van dit habitat raden wij je aan om een losse bodem en fijn granulaat te gebruiken. Ook de aquariumflora is niet te verwaarlozen, aangezien de maanvis in zijn natuurlijke leefomgeving in het dichte onderwaterstruikgewas van de Amazonebodem leeft. Maanvissen zijn tropische vissen, dus het aquariumwater moet ook tot een passende temperatuur worden verwarmd – deze ligt idealiter tussen 22 en 32°C. Een constante temperatuur van zo’n 26°C zou het beste zijn. De waterhardheid zou bij 6°, de carbonaathardheid bij 4° dH moeten liggen. De beste filterdiensten kunnen turftoevoegingen bieden. Zo wordt de bacteriehuishouding stabiel en het water schoongehouden.

Discusvissen

Net als maanvissen komen discusvissen oorspronkelijk uit het Amazonegebied. Daarom moet je ook bij het houden van deze vissen met een aantal puntjes rekening houden. In hun land van herkomst leven de vissen net boven de donkere bodem van de Amazone. Licht kan voor onrust zorgen. Bij gekweekte dieren zijn gedempte neonlampen met een groot aandeel rood licht sterk aan te bevelen. Hoge temperaturen rond 29°C zijn voor discusvissen ideaal. In totaal moet de pH-waarde van het water tussen de 6 en 7 liggen. Waarden van 4° tot 14° dH zijn qua waterhardheid ideaal. De ideale carbonaathardheid ligt bij minimaal 3° tot maximaal 12° dH. Vóór de aankoop van discusvissen is het belangrijk om ongeveer twee weken te wachten, zodat bacteriën die belangrijk zijn voor de biotoop het aquarium zich goed in het aquarium kunnen vestigen. Zet de vissen pas in de habitat uit als dit helemaal klaar is. Ook waterplanten zijn zeker niet onbelangrijk.

Karperachtigen

De familie van de karperachtigen is erg gevarieerd en bewoont verschillende klimaatzonen en regio’s verspreid over de hele wereld. Vandaar moeten de omstandigheden in het aquarium of de vijver aan de specifieke soort worden aangepast.

De goudvis zit het lekkerst in zijn schubbetjes in een koud-wateraquarium. Een watertemperatuur van 10°-20°C is helemaal prima. De pH-waarde mag niet onder de 6,5 en niet boven de 8 uitkomen. Goudvissen mogen absoluut niet in kleine aquaria worden gehouden, zoals bijvoorbeeld de stereotype vissenkommen! Goudvissen worden vrolijk van vijvers en van aquaria met een kantlengte van zo’n 100 cm. Als bodemgrond is zand prima te gebruiken, omdat goudvissen hun eten vinden door de bodem om te woelen. Deze vissen hebben het liefst robuuste planten om zich in te kunnen verstoppen. Goudvissen hebben een erg hoge levensverwachting en kunnen tot wel dertig jaar oud worden, dus haal ze niet zonder overweging in huis. Daarnaast leven goudvissen niet graag alleen, maar houden ze zich graag in groepen met soortgenoten op.

Danioninae-hartjes beginnen sneller te kloppen bij watertemperaturen van 22° tot 26°C en pH-waarden van 5 tot 6,5. Een schooltje moet uit minstens een klasje van zes diertjes bestaan. Sterke filtering met bijvoorbeeld turf is een vereiste. Deze vissen stellen het niet op prijs als het licht te fel is – gebruik hoogstens matige belichting. Omdat Danioninae in het wild in stromend water gedijen, hebben ze ook in kunstmatige leefomgevingen ruim voldoende ruimte nodig. Een aquarium met 200 liter inhoud is daarvoor ideaal. Het aquarium mag niet al te dicht beplant zijn.

De Chinese danio is tevreden met een watertemperatuur van 16° tot 22°C en met waterwaarden van 6 tot 8 pH. Zorg ervoor dat de temperaturen niet boven 23°C uitkomen, anders worden de vissen snel erg gevoelig voor aandoeningen. Geschikte aquaria kunnen op zijn minst 54 liter houden. De Chinese danio houdt niet van weelderige beplanting, omdat hij liever vrij rondzwemt. Toch wil ook dit visje zich af en toe verstoppen, hiervoor moeten er wel wat robuuste planten in de habitat staan. De Chinese danio is dol op gezelschap en leeft het liefst met op zijn minst tien soortgenoten samen.

Een erg veeleisende huisgenoot vind je in de gedaante van de Koikarper. Ten eerste hebben deze karpers uitzonderlijk veel water nodig om in rond te zwemmen. Daarom kan deze vis dan ook het beste in een vijver worden gehouden. Koikarpers zijn absoluut geen einzelgänger – het aantal soortgenoten is geheel afhankelijk van de grootte van het water waarin ze worden gehouden. Per dier moet er rekening worden gehouden met ongeveer 1 tot 3 m². Bij het houden van deze zoetwatervis in een vijver moet gezorgd worden voor geschikte lichtomstandigheden. De vijver mag niet in het felle en directe zonlicht liggen, maar mag ook weer niet compleet van zonlicht afgeschermd zijn. De oplossing ligt hier in het midden: een vijver in halfschaduw, die minstens 1,3 meter diep is. Op deze diepte gaan de vissen ’s winters in een soort winterslaap. In deze tijd mogen ze niet gewekt of verhuisd worden. Bij het houden van Koi is het erg belangrijk om regelmatig de waterwaarden te controleren. Deze vissen verdragen temperaturen van 3° tot 30°C en de pH-waarde zou tussen de 6,5 en 9 moeten liggen. Zoals aan het begin van deze alinea al is geschreven, brengt het houden van Koikarpers erg veel met zich mee. Daarom is het belangrijk dat u al over wat ervaring beschikt.

Waar kun je zoetwatervissen aanschaffen?

Het is in ieder geval raadzaam om de vissen in een goede dierenspeciaalzaak aan te schaffen. Online kun je natuurlijk ook adressen van verschillende kwekers vinden. Het is belangrijk om voor de koop een vis goed te bekijken, zodat je geen zieke of zwakke dieren in huis haalt. Voordat je een kweker of winkel uitkiest, raden wij je aan om wat vooronderzoek uit te voeren en wat ervaringen van andere klanten door te lezen.

Op internet zijn er tegenwoordig ook webwinkels waarin zoetwatervissen worden aangeboden. Ondanks dat het in eerste instantie nogal verleidelijk kan zijn, raden wij je dit eerder af. Je kan zonder twijfel tijd besparen door vissen simpelweg met een muisklik te bestellen. Verzending per post kan echter erg veel stress bij de vissen veroorzaken. De vissen worden hierdoor verzwakt en kunnen ook ziekten oplopen. Daarom vinden wij het veel beter om rustig je tijd te nemen in een speciaalzaak. Afhankelijk van de vissensoort kun je op verschillende prijzen rekenen. Goudvissen zijn uitzonderlijk scherp geprijsd. Afhankelijk van de soort zijn cichliden als maanvissen in de middelste en hogere prijsklassen te vinden. Voor een Koikarper zal je extra diep in de buidel moeten tasten.

Alle producten op het gebied van aquaristiek, zoals visvoer, aquaria of aquariumplanten zijn te vinden in de zooplus-shop.