Wespensteek bij katten. Wat moet ik doen?

Kat kijkt naar wesp

Bijen, horzels en wespen kunnen een gevaar vormen voor katten.

Het gebeurt af en toe dat een kat met een wespensteek naar de de dierenarts moet. Wat moet je doen in geval van nood en wanneer zijn wespensteken gevaarlijk voor katten? In dit artikel vind je ook informatie het verschil tussen een wespen- en bijensteken bij katten.

Hoe gevaarlijk is een wespensteek bij katten? 

Een wespensteek kan erg gevaarlijk zijn voor een kat. In het ergste geval, kan ze een levensbedreigende allergische shock krijgen. De pijnlijke insectenbeten zijn echter meestal zeer mild. In het beste geval zwelt de prikplek na een paar uur weer op. 

Symptomen: hoe kan ik zien of mijn kat gestoken is door een wesp? 

Je kunt een wespensteek bij jouw kat (net als bij mensen of honden) herkennen aan de onderstaande symptomen.

  • Je kat lijkt gestrest en miauwt van de pijn. 
  • De prikplaats zwelt (zwelling) en wordt rood. 
  • Je kat voelt jeuk in de buurt van de steek. 
  • Je kat kan eventueel gaan kwijlen of overgeven. 

Als je kat allergisch reageert op de wespensteek, kunnen ademhalingsmoeilijkheden optreden, zoals versnelde ademhaling (tachypnoe) en zelfs ademnood. 

Bovendien treden in het geval van een allergische shock veranderingen in de hartactiviteit op. Mogelijke symptomen zijn hartkloppingen (tachycardie), hartritmestoornissen en, in het ergste geval, een hartstilstand (asystolie). 

Kat met zwelling van wespensteek © Gurkan / stock.adobe.com
De wang van deze kat is opgezwollen als gevolg van een wespensteek.

Wespensteek bij katten: wanneer moet ik naar de dierenarts? 

Als de slijmvliezen van je kat blauw worden (cyanose), is dat een teken dat je viervoeter niet kan ademen. Dit is een acute noodsituatie en kan fataal zijn. Daarom moet je onmiddellijk na het verlenen van eerste hulp contact opnemen met je dierenarts. 

Eerste hulp bij een noodgeval: wat kan ik doen? 

Onderzoek het gebied waar je de wespensteek bij je kat vermoedt. Als je kat door een bij gestoken is, moet je eerst de vastzittende angel voorzichtig verwijderen. 

Om de enzymen van het gif te vernietigen, kun je vervolgens een in warm water (ongeveer 50 graden Celsius) geweekte doek gedurende een paar minuten op de plek leggen. Zorg ervoor dat het water niet te heet is en dat je de huid van je kat niet beschadigt door de warmte. 

Koel de steek vervolgens af met een koele doek. Dit is hoe je een zwelling na een wespensteek kunt voorkomen. Als je antihistamine zalven (bv. Fenestil) hebt, kun je die ook voorzichtig op de huid aanbrengen. 

Behandeling: hoe wordt een wespensteek bij katten behandeld? 

Als je kat een ernstige allergische reactie vertoont op een insectenbeet, moet je onmiddellijk de dierenarts raadplegen. Afhankelijk van de ernst van de symptomen, gebruikt hij de volgende medicijnen: 

  • antihistaminica (H1-blokkers en H2-blokkers) gaan histamine tegen. 
  • glucocorticoïden (cortisone-preparaten) hebben een ontstekingsremmend effect. 

Als het een noodgeval is, zal de dierenarts je kat ook adrenaline (epinefrine) toedienen. Dit vernauwt de bloedvaten en leidt zo tot een levensreddende verhoging van de bloeddruk en verwijding van de bronchiën. Om de zuurstofverzadiging te blijven verhogen, zal je kat extra zuurstof via de luchtwegen toegediend krijgen. 

Oorzaken: wat zijn de oorzaken van een allergische reactie na een wespensteek? 

Wespen kunnen meerdere keren na elkaar steken. Daarbij injecteren ze een specifiek toxine dat bestaat uit verschillende allergenen (enzymen). 

Als een wesp je kat voor de eerste keer heeft gestoken, verloopt dit eerste contact meestal zonder symptomen. Toch reageert het immuunsysteem van je kat op het gif en vormt het bepaalde beschermende eiwitten (IgE-antilichamen) tegen de allergenen van het gif. Specialisten noemen dit proces ook wel sensibilisatie. 

Als een wesp na enige tijd opnieuw steekt, zal het immuunsysteem van je kat nu een allergie van het onmiddellijke type (type I allergie) in gang zetten. Binnen enkele seconden tot minuten binden de allergenen zich aan de IgE-antilichamen. 

Door dit proces geven de cellen verschillende ontstekingsmediatoren af (b.v. histamine, leukotriënen en prostaglandinen). Deze verwijden de bloedvaten en verlagen de bloeddruk. Als gevolg daarvan kan waterretentie (oedeem) optreden. Bovendien vernauwen ze de bronchiën, waardoor je kat moeilijker kan ademen. 

Wat is het verschil tussen een wespensteek en een bijensteek bij een kat? 

In tegenstelling tot wespen blijft de angel van een bij bij het steken in de huid steken. Daarbij sterft de bij en spuit hij al zijn gif in de huid. Wespen, daarentegen, leven na een steek verder. 

Daarom zijn bijensteken bij katten vaak pijnlijker dan wespensteken. Beide insecten kunnen echter allergieën veroorzaken. 

Preventie: zo vermijd je een wespensteek bij katten 

Of het nu een vogel, vlinder of hommel is, veel katten houden ervan om bewegende dingen en levende wezens te vangen. Als je in de tuin zit en je kat wild ziet slaan naar een vliegend voorwerp zoals een wesp in de lucht, moet je hem, indien mogelijk, tegenhouden. 

Zorg er in de zomermaanden ook voor dat er geen wespen in de buurt van de voerbak zijn. Horren voor de ramen voorkomen dat wespen je huis binnenvliegen. Zo kun je in ieder geval het risico dat je kat door een wesp gestoken wordt enigszins verkleinen. 

Onze meest behulpzame artikelen
2 min

Kattenleeftijd

Het is algemeen bekend dat de leeftijd van een hond gemakkelijk kan worden afgeleid: één hondenjaar staat gelijk aan zeven mensenjaren, waarbij ook hier het ras en het gewicht van de hond belangrijk zijn. Hoe oud kunnen katten nou worden? Vanaf welke leeftijd worden katten beschouwd als oudere katten? In dit artikel lees je alles over kattenleeftijd.

4 min

Wormen bij katten

Wormen bij katten zijn een akelig hoofdstuk in het leven van een kat, en van zijn of haar baasje. Helaas komen de meeste kattenvrienden (figuurlijk) met wormen in aanraking – vooral als jouw kat vrij door de buurt mag dwalen. Maar ook binnenkatten kunnen wormen oplopen door verontreinigd voer.

5 min

Ouderdomsverschijnselen bij katten: zo herken je de symptomen

Vraag je jezelf af waarom je oude knuffelkat niet meer naar zijn naam luistert en maak je je zorgen? Of vraag je je af waarom je pluizige bolletje haar voerbakje niet meer kan vinden? We leggen uit hoe verschillende ouderdomsverschijnselen bij katten in een vroeg stadium kunt herkennen en wat je kan doen om je kat een lang en gezond leven te bieden.