De intelligente en veeleisende bordercollie is een echte herdershond – dat maakt hem tot een alerte metgezel met uithoudingsvermogen voor actieve mensen die houden van afwisseling en avontuur.
De bordercollie is een atletische langeafstandsloper en kan zijn roeping als herders- en werkhond duidelijk niet verbergen. Zijn gespierde, atletische en goed geproportioneerde lichaam en zijn soepel vloeiende bewegingen wijzen op snelheid, wendbaarheid en uithoudingsvermogen.
Het harmonieuze lichaam is langer dan hoog en reuen bereiken een maximale schofthoogte van 55 centimeter. Teven zijn meestal iets kleiner, hun schouderhoogte begint al bij 45 centimeter. Het gewicht, dat in verhouding tot het lichaam moet staan, ligt tussen 13 en 22 kilo.
De brede kop met de duidelijke stop heeft een matig korte snuit en een krachtig en volledig schaargebit. De oren van middelmatige grootte kunnen zowel rechtop staan als naar voren gekanteld zijn. De matig lange, naar beneden hangende staart is laag aangezet en wordt nooit over de rug gedragen.
Twee vachttypes, veel kleurmogelijkheden
De vacht van dit ras is volgens de rasstandaard ofwel matig lang of stokharig. Bij bordercollies met matig lang haar zijn manen, broek en bevedering duidelijk zichtbaar.
In de snuit, aan de oren, aan de voorkant van de voorpoten en aan de achterpoten vanaf het spronggewricht tot aan de grond is het haar daarentegen ook bij langharige honden kort en glad. Bij beide vachttypes is de vacht dicht, met een dichte ondervacht, en biedt hij bij elk weertype betrouwbare bescherming.
Welke kleuren heeft de bordercollie?
Hoewel de zwart-witte bordercollie waarschijnlijk het bekendst is, vertoont zijn vachtkleur een grote variatie. Vrijwel alle kleuren zijn toegestaan. Wit mag echter nooit de overheersende kleur zijn. Naast zwart-wit zijn onder meer de volgende kleurslagen mogelijk:
Rood
Blauw
Blue-merle
Red-merle
Zandkleuren
Lilac
Tan-aftekeningen kunnen bij alle varianten voorkomen. Afhankelijk van de vachtkleur is de neus zwart, bruin of leigrijs. De ovale, middelgrote ogen zijn meestal bruin – alleen bij blue-merle-honden mogen ze deels of geheel blauw zijn.
Bordercollies zijn erg intelligent en leren graag trucjes.
Karakter van de bordercollie: Altijd waakzaam
Hoeden zit de bordercollie in het bloed. Met zijn ongelooflijke werkdrang en zijn opmerkelijk hoge intelligentie houdt hij moeiteloos een grote kudde dieren in toom. Zijn specialiteit is het hoeden van schapen. Zonder moeite drijft hij ze in elke gewenste richting, leidt ze door een hek of isoleert hij individuele dieren van de kudde.
Hoewel hij zeer zelfstandig is, werkt hij toch nauw en bereidwillig samen met de herder. Onder een competente en passende begeleiding, die de aanleg van de bordercollie weet te waarderen en te stimuleren, toont hij zich daardoor makkelijk te sturen en duidelijk bereid om mee te werken. Hij is zeer gevoelig en wil zijn mens koste wat kost tevredenstellen.
De trucs van de bordercollies
De aandachtige, trouwe blik van de bordercollie verraadt al veel over het karakter van deze mensgerichte en zeer ijverige hond. Als het op het onder controle houden van dieren aankomt, wordt zijn uitdrukking star en streng. Dit ‘diep in de ogen kijken’ geeft hem een niet te onderschatten autoriteit, die ook ook door de eigenaar niet moet worden onderschat.
Een andere bijzonderheid, die nauw verbonden is met zijn taak als hoed- en drijfhond, is de typische gedoken houding van de bordercollie tijdens het werk, die zijn hoge concentratie weerspiegelt. Hij tilt zijn poten maar iets van de grond en beweegt zich sluipend en razendsnel. Zijn kop is daarbij laag en zijn staart onder de buik getrokken.
Balans creëren
In combinatie met zijn enorme werkdrang zorgt deze ‘will to please’ ervoor dat een bordercollie zou doorwerken tot hij erbij neervalt als zijn eigenaar hem niet af en toe ook rust ‘voorschrijft’.
Naast de lichamelijke en (nog belangrijker) mentale uitdaging die deze temperamentvolle rashond met uithoudingsvermogen absoluut nodig heeft, moet hij van een competente en ervaren eigenaar dus ook leren wanneer hij kan ontspannen en in welke situaties zijn instinct om te hoeden niet van hem wordt gevraagd.
Houden: Voor wie is een bordercollie geschikt?
De bordercollie heeft veel activiteit nodig om mentaal fit te blijven. Uit respect voor zijn geestelijke gezondheid moet je je daarom vóór de aanschaf van een bordercollie serieus afvragen of je echt aan de eisen van dit ras kunt voldoen.
Zelfs urenlange wandelingen, fietstochten of topsport zoals agility zijn niet genoeg om zijn aangeboren werkdrang te bevredigen. Niet zelden leidt de geestelijke onderbelasting van deze honden tot probleemgedrag, zoals het hoeden van kinderen of voorwerpen, of zelfs tot agressief gedrag, wat eigenlijk niet past bij het vriendelijke karakter van de bordercollie.
Zijn bordercollies geschikt voor beginners?
Een bordercollie hoort in handen van een herder of een professional die de rastypische eigenschappen weet te waarderen en in goede banen kan leiden.
Ervaren hondenliefhebbers, die het grootste deel van de dag kunnen investeren in de mentale stimulatie van hun hond en die hem naast fysieke en mentale uitdaging ook voldoende zekerheid, rust en stabiliteit kunnen bieden, vinden in de bordercollie een trouwe en betrouwbare partner, die onder deze omstandigheden ook als gezinshond kan worden gehouden.
Is de bordercollie makkelijk op te voeden?
Een vroege socialisatie en een consequente opvoeding zijn voor deze fascinerende herdershond net zo belangrijk als een passende leefomgeving met voldoende fysieke en mentale uitdaging.
Dankzij zijn snelle leervermogen, zijn leergierigheid en zijn trouw aan zijn ‘roedelleider’ is hij op zich makkelijk op te voeden. Maar aan de andere kant leert hij ook snel het verkeerde.
Omdat hij zo snel leert, kan hij ook ongewenste gewoontes snel overnemen, wat vraagt om een consequente en ervaren begeleiding. Daarom moeten eigenaren van een bordercollie onder andere ervaring meebrengen, zodat ze opvoedfouten snel kunnen herstellen, of ze bij voorkeur helemaal kunnen voorkomen.
Kun je een bordercollie in een woning houden?
Krappe woonomstandigheden zijn voor de bordercollie net zo ongeschikt als een eigenaar die zich te weinig met de hond bezighoudt en de fysieke en mentale stimulatie van deze hand verwaarloost. De bordercollie is een hond die veel wil sporten en werken – ook als hij als gezinshond leeft.
Verzorging: Hebben bordercollies veel verzorging nodig?
De verzorging van bordercollies kost, vergeleken met de fysieke en mentale inzet die het houden van deze honden vergt, relatief weinig tijd. Toch moet ook deze hond wennen aan een vaste verzorgingsroutine.
Om de schoonheid en gezondheid van de vacht te behouden, moet je het haar regelmatig borstelen. Vooral bij bordercollies met matig lang haar kunnen anders snel verviltingen ontstaan.
Daarnaast moeten regelmatig de oren, tanden en ogen van de collie worden gecontroleerd en zo nodig worden gereinigd. Mogelijke infecties kunnen zo niet alleen eerder worden herkend en behandeld, maar in het beste geval ook worden voorkomen.
Gezondheid: Voor welke ziekten zijn bordercollies gevoelig?
De algemene gezondheid van het ras is doorgaans robuust. Bordercollies zijn over het algemeen weinig ziektegevoelig. Toch komen er ook bij dit ras enkele typische erfelijke aandoeningen voor. Zoals bij andere collies wordt de MDR1-mutatie vaker gezien, die een overgevoeligheid voor bepaalde geneesmiddelen kan veroorzaken.
Andere mogelijke erfelijke aandoeningen zijn oogaandoeningen zoals progressieve retina-atrofie (PRA) of collie eye anomaly (CEA), de stofwisselingsziekte canine ceroid-lipofuscinose (CL) of de beenmergaandoening TNS (trapped neutrophil syndrome).
Geschiedenis: Wat moet je weten over bordercollies?
Een verwijzing naar de geografische oorsprong van dit ras zit al in de naam: het Engelse woord ‘border’ (‘grens’) verwijst naar de grensstreek tussen Engeland en Schotland. Daar hielden boeren eeuwenlang herdershonden die hun schapen betrouwbaar en gehoorzaam bewaakten en goed konden omgaan met het ruige klimaat van die streek.
Stamvader Old Hemp
De gerichte fok van de bordercollie als herdershond begon echter pas tegen het einde van de 19e eeuw. Als stamvader van het ras geldt de reu Old Hemp, die in 1893 werd geboren en al op een leeftijd van twaalf maanden door uitzonderlijke hoedeigenschappen opviel. Veel van de huidige bordercollies stammen uit de lijn van Old Hemp.
Ontwikkeling van de rasstandaard
De rasnaam ‘bordercollie’ werd voor het eerst gebruikt in 1915 door James Reid. Hij was de eerste directeur van de International Sheep Dog Society (ISDS), die sinds 1906 de Sheepdog Trials organiseert. In deze wedstrijden nemen de beste herdershonden het tegen elkaar op. Ook Old Hemp was een van de deelnemers.
Hoe een hond presteert in de Sheepdog Trials is tot op vandaag een belangrijk criterium bij het beoordelen van de hoedkwaliteiten van een bordercollie. Die hoedkwaliteiten bepalen volgens de ISDS bovendien of een hond geschikt is voor de fok.
Pas de FCI (Fédération Cynologique Internationale), die de bordercollie in 1976 officieel als ras erkende, stelde een rasstandaard op waarin voor het eerst ook het uiterlijk van de honden werd meegenomen.
Huidig gebruik en aanschaf
Lange tijd werd de bordercollie uitsluitend als herdershond gefokt. Pas in de afgelopen jaren wordt de bordercollie door fokkers steeds vaker ook als gezinshond geplaatst. Met de groeiende populariteit van agility in Engeland en niet in de laatste plaats door films zoals ‘Babe’ begonnen ook ‘niet-herders’ interesse in het ras te krijgen.
Toch kan ook de poging van sommige fokkers om een rustiger variant van de bordercollie als familie- en gezelschapshond te fokken de eeuwenlange selectie op hoge werkcapaciteit niet zomaar ongedaan maken. Het wegvallen van hun oorspronkelijke taak – het hoeden van schapen – kan bij veel van deze hooggespecialiseerde rashonden tot ernstige innerlijke onbalans leiden.
Wie een bordercollie zoekt en hem een leven kan bieden dat bij het ras past, vindt een geschikte pup bij een professionele fokker die idealiter bij een vereniging is aangesloten.
Conclusie: Geschikt voor ervaren en actieve mensen
Wie een bordercollie wil aanschaffen, moet vooraf goed nagaan of hij kan voldoen aan de hoge eisen die deze fascinerende rashond uit Groot-Brittannië stelt.
Wie geïnteresseerd is in dit mooie ras, heeft voldoende tijd nodig om met de hond te werken, genoeg creativiteit om hem steeds nieuwe uitdagingen te bieden en veel ervaring en kennis op het gebied van hondenopvoeding. Onder deze voorwaarden blijf je met deze trouwe en beminnelijke energiebundel aan je zijde niet alleen fit, maar word je waarschijnlijk ook heel gelukkig.
Profiel van de bordercollie
Bijzonderheden:
Als gedreven herdershond is de bordercollie slechts in beperkte mate geschikt als pure gezelschapshond.
Karakter:
gevoelig, temperamentvol, zelfstandig
Schofthoogte:
reuen: maximaal 55 cm, teven: vanaf 45 cm
Gewicht:
13-22 kg
Vacht:
twee vachttypes: matig lang haar of stokhaar, beide met dichte ondervacht bijna alle kleuren toegestaan, maar wit mag nooit overheersend zijn
Vachtverzorging:
regelmatig borstelen nodig, verhaart vooral sterk tijdens de rui
Beweging:
heeft veel fysieke en mentale uitdaging nodig – idealiter als herdershond
Geschikt voor beginners:
nee
Blaffen:
blaft niet snel wanneer hij voldoende uitdaging krijgt
Levensverwachting:
12-15 jaar
Typische aandoeningen:
gedragsproblemen, oogaandoeningen zoals progressieve retina-atrofie (PRA) en collie eye anomaly (CEA), canine ceroid-lipofuscinose (CL), gewrichtsproblemen, epilepsie
FCI-groep:
groep 1, sectie 1 (herdershonden)
Herkomst:
Groot-Brittannië
Sabrina Schaub
Dieren hebben al zolang als ik me kan herinneren een rol in mijn leven gespeeld: er is nauwelijks een kinderfoto van zonder een parkiet op mijn hoofd of een kat op mijn schoot. Al meer dan tien jaar schrijf ik al voor over verschillende onderwerpen zoals zorgverzekeringen en kattenverzorging. Mijn kat Mimi is altijd bij me in de buurt. Ze is de beste inspiratiebron voor veel teksten en weet wanneer het tijd is voor een schrijfpauze.
Een Pinscher in kleinformaat? Vergis je niet! De Dwergpinscher is een ‘echt mannetje’. Wie op zoek is naar een leuk en gezellig schoothondje is bij de Dwergpinscher aan het verkeerde adres. Ondanks zijn grootte heeft de levendige familiehond een enorme drang naar sport en beweging en houdt zijn baasjes flink in beweging.
Soeverein en gelaten – zo komt een evenwichtige Cane Corso Italiano over. Officieus is het uit Zuid-Italië afkomstige ras ook bekend onder de naam "Italiaanse Mastiff" of “Italiaanse Molosser”. Buiten Italië wordt het ras steeds bekender. Het ras is vooral geschikt voor sportieve baasjes met veel plaats en hondenervaring.
De pluizige vacht en de grootte maken van de Shiba Inu in eerste instantie een aantrekkelijke metgezel voor veel hondenliefhebbers. Maar het samenleven met de Japanse hond vereist kennis over hondenopvoeding. Je moet het ook leuk vinden om samen met je hond te bewegen.
