Chow-Chow

Goudbruine vacht met machtige manen, compact postuur – een Chow-Chow maakt al indruk door zijn indrukwekkende verschijning. Maar dit primitieve hondenras behoort tot een van de oudste rassen ter wereld. De hond is niet alleen prachtig om te zien, maar val ook op door een erg bijzonder karakter: sommige beweren dat chowchows door hun eigenzinnigheid eerder het karakter van een kat dan een hond hebben. Wie vriendschap heeft gesloten met een chowchow weet dat de hond er niet alleen uit ziet als een leeuw maar ook het hart heeft van een leeuw.

Chow-Chow, een statige verschijning

In China wordt dit ras ook wel „opgepoetste leeuwenhond“, „berenhond“ of „blauwe tong“ genoemd – deze bijnamen verwijzen naar de opvallende verschijning van de hond. De Chow-Chow behoort tot de groep van de Aziatische keeshonden. Hij heeft een compact postuur en weegt met een maximale schofthoogte van 56 ongeveer 30 kilo. Er zijn zowel kortharige als langharige vertegenwoordigers van dit ras. De kortharige hebben een pluizige zachte vacht. Kortharige „Smooth Chows“ komen minder voor dan de langharige variant. Deze heeft een dikke ondervacht en manen – deze leeuwen-look is typisch voor de chowchow. De imposante vacht heeft altijd maar één kleur. De buik en de binnenkant van de dijbenen mogen lichter zijn. De kleuren zwart, rood, blauw, fawn, crèmekleurig en wit zijn toegestaan. De dikke kleine oren staan recht overeind en de viervoeter draagt zijn staart over zijn rug.

Een bijzonder kenmerk van de Chow-Chow wordt zichbaar als hij zijn bek open doet: de tong, het gehemelte en de lippen zijn blauw. Wat bij andere rassen een reden zou zijn om zich zorgen te maken – een blauwe tong en blauw mondslijmvlies kan een aanwijzing zijn voor zuurstofgebrek– is bij de Chow-Chow een onderdeel van de rassenstandaard en geen teken voor problemen met de gezondheid. Een eenduidige wetenschappelijke verklaring voor de kleur is er overigens niet. Er zijn wel legendes over de blauwe tong. Bijvoorbeeld deze: bij het scheppen van het helal en de bevestiging van de sterren aan de hemel vielen er blauwe brokjes van de hemel op aarde. De Chow-Chow at deze op. Minder mythologische verklaringen gaan uit van een samenhang met de doorbloeding of de temperatuurregeling.

Geschiedenis: oeroud ras met veelzijdig gebruik

Het ras komt uit China, maar heeft Siberische voorouders. Het hondentype zelf is meer dan duizend jaar oud: chowchows behoren tot de oudste rassen. Ze verschillen genetisch gezien sterk van de meeste huidige hondenrassen. Men vermoedt dat de chowchow ook invloed heeft gehad op de weergave van Chinese tempelleeuwen, die als wachter voor veel representatieve Chinese gebouwen stonden – ze lijken op de leeuwenstandbeelden die in Europa verspreid zijn. In de oudheid werden chowchows daadwerkelijk ingezet als tempelwachters in China, Mongolië en Tibet. Later werden ze ook steeds meer als jachthond en privé-waakhond ingezet. Zo werden ze steeds meer een hond van het volk. Dit opvallende ras was diende ook lange tijd als statussymbool aan het hof van de keizer. Het kan overigens wel zo zijn dat veel chowchows op het bord van hun baasje zijn beland. De warme vacht werd ook vaak gebruikt. In de 19e eeuw kwam het ras naar Europa. In groot-Brittannië kon men de eerste chowchows niet thuis op de bank, maar in de dierentuin bewonderen. Ze wekten het interesse van de bezoekers. 1865 kreeg Queen Victoria een van deze opvallende honden uit China. Daardoor ontstond de behoefte een „leeuwenhond“ als huisdier te nemen. De eerste liefhebbers van dit ras richten in 1895 een chowchow-vereniging. Meer dan tien jaar later werd er ook in de VS een „Chow Chow Club“ opgericht – de pluizige honden bleven echter voor de meeste dierenliefhebbers onbetaalbaar en golden in de westerse wereld nog lang als statussymbool. Ook in het Witte Huis leefden twee vertegenwoordigers van dit ras: de Amerikaanse president (1923-1929) Calvin Coolidge was van mening dat de chowchows Tiny Tim en Blackberry van hem waren.

Tegenwoordig leven er bijna geen chowchows meer in China. Er leven er meer in Europa en Noord-Amerika, waar het ras in de jaren 80 van de 20ste eeuw zelfs een van de populairste rassen was.

Het is overigens niet duidelijk waar de bijzondere naam vandaan komt – hier zijn meerdere theorieën over. Een theorie stelt dat de naam dicht in de buurt komt van het Chinese woord „Gou“. Dat betekent hond. Een andere verklaring is de herkomst van het woord uit een variant van het Pidgin-Engels: „tschau-tschau“ kan men dan vertalen met lekkernij – ook tegenwoordig betekent het Amerikaanse „chow“ in de volksmond nog voer. De naam herinnert dus aan de tijden waarin de chowchow als vleesvariant goldt. Deze tijd is gelukkig voorbij.

Hond met karakter en leeuwenhart

Vaak zegt men dat een chowchow qua karakter eerder lijkt op en kat dan op een hond: „wie hem houdt, is nog lang niet de baas over hem“. Wat wordt daarmee bedoeld? De viervoeters hebben geen „will to please“ en zijn bijna niet onderdanig. In plaats daarvan hebben ze een dikkop. Tegenover vreemden en andere honden zijn ze vaak agressief. Als een vreemde of een hond zich op het grondgebied van de chowchow bevindt, kan deze angstaanjagend worden. Het fundamentele wantrouwen tegenover vreemden en het territoriaal gedrag maken de chowchow tot een geschikte waakhond. Bij een gebrekkige opvoeding kunnen ze als waakhond of bij de ontmoeting met andere honden erg agressief worden en moeilijk te beheersen zijn. Vooral bij honden van hetzelfde geslacht kan dit problematisch zijn – vooral bij andere chowchows. Bij de ontmoeting met kleinere honden is voorzichtigheid geboden, omdat dit het jachtinstinct van de chowchow kan aanwakkeren. Een vroege socialisatie is bij dit ras dus dringend noodzakelijk. De „leeuwenhond“ is een gezellige viervoeter die rust en gelatenheid uitstraalt. Loslopen is door het jachtinstinct van het ras niet bij elke chowchow mogelijk. Ook is het niet altijd zeker dat de hond zal luisteren.

Gezondheidszorg

Dit ras heeft aanleg voor eczeem, inkepingen van de oogleden, evenals dysplasie van de ellebogen en heupen. Regelmatige preventieve onderzoeken en een juiste behandeling kunnen het verloop van de ziekten vaak zo vertragen dat operaties niet nodig zijn. Op grond van genetische bepalingen is het aan te raden bij de aankoop van de puppy erop te letten dat de ouders getest zijn: serieuze fokkers gebruiken alleen gezonde dieren voor de fokkerij. Het treurige voorbeeld is de voormalige chowchow van Justin Bieber, die zijn pluizige puppy toen hij in de puberteit kwam aan een dierenarts gaf. De dierenarts verzamelde donaties om de heupoperatie van 8.000 US-Dollar van de zeven maanden oude pup te kunnen bekostigen. Chowchows kunnen gemiddeld 14 jaar oud worden.

Dagelijkse verzorging van de vacht gewenst

De leeuwenmanen moeten verzorgd worden: bezitters van de langharige chowchows moeten ten minste twee tot drie keer per week de borstel gebruiken. Vier keer per week is nog beter. Het is aan te raden om een keer per week grondig te borstelen en een keer per dag minder intensief. Vooral achter de oren en bij de halskraag kan de vacht gaan klitten. In bad doen moet men vermijden, behalve als de viervoeter zodanig vies is dat men het er niet uit kan kammen. Sommige chowchow-fans raden een maandelijks bad echter aan. Als je de chowchow in bad doet, kun je het beste een milde hondenshampoo, bijvoorbeeld met kamille gebruiken. Daardoor is de kans op allergieën kleiner. In de zomer moet je in de warmere periodes letten op de plek waar de huid en de staart met elkaar in aanraking komen. Hier kunnen snel huidirritaties ontstaan. De kortharige variant is makkelijker te verzorgen. Verzorgingsproducten kunnen bijdragen aan een mooie en gezonden vacht.

Hondenopvoeding voor gevorderden

Door zijn eigenzinnige aard is de chowchow moeilijk in de opvoeding. Hij heeft duidelijke en consequente commando’s nodig. Als je zwicht voor de blik in de ogen van de pluizge „teddybeer“ op vier poten kan dit later problemen veroorzaken omdat de chowchow zal proberen het heft in eigen poten te nemen. Men kan een chowchow ook liefdevol en met inlevingsvermogen opvoeden, maar dan kan men er niet altijd vanuit gaan dat hij altijd meteen luistert. In plaats daarvan zal hij eigenzinnig blijven. In het ideale geval zoek je al voor aankomst van de chowchow in alle rust een hondenschool die al ervaring heeft met dit ras. Hier kan jouw hond speelsgewijs andere honden leren kennen – een goede socialisatie is bij dit ras erg belangrijk. Vanwegen zijn eigenzinnige aard is een chowchow beter af in ervaren handen – hij maakt graag misbruik van typische beginnersfouten wat in gevoelige situaties kan resulteren in onbeheersbaarheid. Als je weinig honden-ervaring hebt, moet je je absoluut inlezen in het thema hondenopvoeding. Het is ook verstandig om tips te vragen van ervaren chowchow-eigenaren of van fokkers.

Gezellige frisse lucht vriend

Behendigheid, dogdance of joggen? Dat is allemaal niet geschikt voor de gezellige chowchow. Zijn dikke vacht en steile achterhand staan een langdurige training in de weg. De viervoeter houdt vooral van lange wandelingen met veel snuffelmogelijkheden, maar stelt geen hoge eisen aan de sportiviteit van hun eigenaar. Ook uitputtende wandelingen staan bij de compacte hond niet op een. In de zomer moet men rekening houden met de dikke vacht van de chowchow. Hij kan niet goed tegen de hitte.

De Chow-Chow als familielid

Een chowchow is geen klassieke gezinshond, maar er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Als jouw hart sneller gaat slaan voor de teddybeer in leeuwenvacht, moet je voor de aanschaf nadenken of een chowchow voor jou en jouw omgeving geschikt is. De viervoeter is een goede single-hond, omdat hij graag een nauwe relatie met een persoon aangaat. Denk voor de aanschaf ook aan de tijdrovende verzorging van de vacht, vooral bij langharige chowchows. De hond is ook geschikt om in de woning te houden, maar de hond is ook erg blij met een omheinde tuin, omdat hij graag buiten is. Bedenk voor de intrek van de leeuwenhond ook dat je meer dan 10 jaar de verantwoordlijkheid hebt – ook tijdens vakantieperiodes of als je ziek bent. Denk na welke opties je hebt om de hond tijdens de vakantie ergens onder te brengen – denk ook aan de intensieve verzorging van de vacht. Of plan jouw reizen samen met jouw hond – te warme vakantiebestemmingen zijn voor een chowchow niet geschikt. Naast de basisuitrusting in de vorm van een hondenbed, lijn, borstels en kammen en eetbakken moet je ook de voerkosten en dierartskosten niet vergeten. In het geval van ziekte kunnen deze kosten hoog uitvallen. Laat jezelf en andere familieleden testen op hondenallergie. Als je al een snorrepoot hebt en wilt dat de chowchow als nieuw familielied samen met de snorrepoot leeft, moet je absoluut een dier kiezen dat al gewend is aan katten – deze socialisatie voltrekt zich bij sommige fokkers al in de eerste weken. Oudere chowchows kunnen maar moeilijk wennen aan een potentiële prooi als huisgenoot. Een chowchow kan goed met grotere kinderen samenleven als je van te voren duidelijke regels opstelt zodat de kinderen respectvol en conseqeunt zijn tegenover de chowchow. Dan staat een levenslange vriendschap niets in de weg.

Zo vindt jij jouw droom Chow-Chow

Een Chow-Chow is een ras dat men niet vaak aantreft. Toch zijn er in elk land serieuze fokkers die lid zijn van een vereniging en met kennis, passie en papieren fokken. Daar moet je veel waarde aan hechten. Zo kun je bij de keuze van jouw viervoeter diegene uitsluiten die alleen maar uit zijn op winst en niet letten op het welzijn van het dier. Een goede fokker kun je bij hem thuis bezoeken. Je kunt dan niet alleen de puppies leren kennen, maar ook hun ouders. De fokker informeert je graag over de gezondheid en beantwoord graag alle vragen over de chowchow. Bij de overdracht heeft de puppy niet alleen een stamboom en een inentingsbewijs, maar ook een chip en een gezondheidsverklaring. Het is een goed teken als de fokker je ook een aantal vragen stelt over de leefomstandigheden en jouw honden-ervaring. Dit laat zien dat hij geeft om het welzijn van de puppies. Let op voor broodfokkers en koop daar ook niet uit medelijden een hond. Vaak lijden niet alleen de puppies van zulke fokkers, maar ook de ouders die vaak onder liefdeloze omstandigheden moeten leven en alleen gehouden worden omdat ze regelmatig nakomelingen krijgen.

Als het ook een oudere Chow-Chow mag zijn, kun je op internet naar dieren zoeken, bijvoorbeeld bij verenigingen voor Chow-Chows in nood, die zich speciaal inzetten voor deze honden. Hier vind je soms ook kruisingen die qua uiterlijk lijken op de Chow-Chow en ook het typische karakter van een chowchow hebben. De voormalige bezitter kan er tijdens een gesprek met jou achter komen of jouw droom-chowchow bij jou past.

Wij wensen je een leeuwen-sterke tijd met jouw Chow-Chow!