Katten in de pubertijd: als viervoeters volwassen worden

Liggende kat

Stemmingswisselingen komen ook bij puberende katten voor: het ene moment zijn ze aanhalerig, dan weer geprikkeld.

Voor iedere jonge kat komt er een moment waarop ze volwassen worden en ze gaan kijken waar de grens ligt. Wanneer de pubertijd bij katten begint en wat de koppigheidsfase voor jou als kattenbezitter betekent, leggen we uit in dit artikel.

Wanneer begint de pubertijd bij katten?

De pubertijd is het moment in het leven van je kat, waarop hij geslachtsrijp wordt.  Het begint wanneer het lichaam van je viervoeter geslachtshormonen aanmaakt. Bij poezen zijn dat progesteron en oestrogeen beslissend, bij katers is dat testosteron. Over het algemeen begint dit proces tijdens de derde tot vijfde levensmaand.

Als je een poes hebt, dan kan je ongeveer tussen de zesde en zevende maand zien dat ze krols wordt. Katers worden daarentegen meestal tussen de vijfde en zevende maand geslachtsrijp. Wanneer dit precies gebeurt hangt echter van het ras en andere factoren af, of het nu een poes of een kater is.

Meestal kan je ervan uitgaan dat je kat erna ongeveer een halfjaar lang in de pubertijd zal zitten.

Wat zijn vroegrijpe kattenrassen?

Vroegrijpe katten kunnen al na vier tot vijf maanden geslachtsrijp worden. Daar vallen vooral poezen van oosterse rassen onder, zoals de Abessijn, de Heilige Birmaan of de Siamese Kat.

Wat zijn laatrijpe kattenrassen?

Anders dan bij de vroegrijpe kattenrassen begint het geslachtsrijp worden bij laatrijpe katten na ongeveer één jaar. Daaronder vallen vooral grote en langharige kattenrassen, zoals de Maine Coon of de Noorse Boskat.

Welke kenmerken hebben katten in de pubertijd?

Je zult vast soortgelijke herinneringen ophalen wanneer je aan je eigen pubertijd terugdenkt. Stemmingswisselingen en geprikkeldheid zijn typisch voor deze fase in het leven. Hoewel de pubertijd bij katten meestal milder verloopt dan bij mensen, tonen ook viervoeters tijdens deze ondeugende fase soortgelijke veranderingen in het gedrag:

1. De stemming wisselt

Als je net nog leuk en fijn met je kat hebt gespeeld, kan de stemming ineens omslaan. Je kat blaast en slaat met zijn poot het speelgoed uit je hand. Stemmingswisselingen als deze worden vaak waargenomen bij puberende katten.

2. Puberende katten bakenen veel af

Als je kat volwassen wordt, wil hij interessant overkomen voor potentiële partners en zijn territorium beschermen tegen rivalen. Daarom komt het vak voor dat katten – vooral katers – hun omgeving tijdens de pubertijd met urine afbakenen. In de urine zitten belangrijke geurstoffen (feromonen) die voor katten een aanlokkende en voor concurrenten een afschrikkende werking hebben.

3. Poezen worden krols

De geslachtshormonen in het lichaam zorgen ervoor dat de viervoeter zich kan voortplanten. Om te zorgen dat katers onder de indruk raken, rolt je kat miauwend over de grond en ze gebruikt elke gelegenheid om te knuffelen. Krolse katten kunnen daarom heel aanhankelijk worden.

4. Het zelfvertrouwen wordt groter

Als kittens katten worden, groeit ook hun zelfvertrouwen. Dat valt op wanneer je kat in hoge bomen klimt en sprongen waagt die hij als kitten nog niet gedurfd had.

Kat markeert bosje
Een typisch kenmerkt voor de pubertijd is dat de kat steeds meer zijn terrein afbakent.

Hier moet je op letten bij jouw puberende kat

Katten zijn van nature zeer gevoelige dieren. Tijdens de pubertijd moet je nog wat begripvoller met ze omgaan. Blijf daarom altijd rustig en geduldig, als je kat zich weer schichtig gedraagt of het nieuwe tapijt een keer met urine afbakent.

Dat betekent natuurlijk ook weer niet dat je jouw viervoeter geen grenzen mag aangeven. Ook katten in de pubertijd moeten opgevoed worden. Beloon je kat als hij iets goed gedaan heeft. Bij ongewenst gedrag moet je daarentegen direct krachtig, maar voorzichtig ´nee´ zeggen. Bijvoorbeeld wanneer je kat zonder toestemming op het aanrecht springt. Ga alleen niet tekeer tegen je kat.

Als je het gevoel hebt dat je kat tijdens de pubertijd gestrest is, dan kan je de stress met behulp van feromoon-preparaten of kattenkruid verlichten.

Meer over dit thema vind je ook in onze artikels over katten opvoeden.

Moeten katten in de pubertijd gecastreerd worden?

Wanneer is het juiste moment om de kat te laten castreren?

Castratie van katers

Het is zinvol om de kater vanaf ongeveer de zesde maand te laten castreren. Zo verlaag je het risico dat je kater zich tijdens een wandeling buiten bezeert. Daarnaast worden tapijten, meubels en vloeren minder afgebakend met urine, waardoor je niet met onaangename geurtjes in je huis zit.

Overigens: Als je een kater castreert voordat de groeischijven de botten hebben gesloten, krijgen ze vaker langere poten. Dit fenomeen is bekend als eunuchoïde lengtegroei.

Castratie van poezen

Poezen die naar buiten kunnen moeten eerder – indien mogelijk vanaf de vijfde maand – gecastreerd worden.

Zo vermijd je slapeloze nachten tijdens de krolse periode en het risico dat je kat een baarmoederontsteking (pyrometr) of borstkanker krijgt. Nog belangrijker echter: je sluit er op langere termijn ongewenste nazaat mee uit.

Als je niet zeker weet of en wanneer je jouw kat moet laten castreren, dan kan je altijd met een dierenarts overleggen.

Onze meest behulpzame artikelen
6 min

Houdt mijn kat van me? 10 tekenen die het bewijzen

Katten zijn mysterieuze wezens. Door hun wisselende gedrag tonen ze dan weer meer of minder genegenheid richting hun baasje. Ook geven ze af en toe subtieler dan honden zouden doen hints dat ze van je houden. Als je katten goed kent, zul je deze tekenen echter snel herkennen. Hoe meer je daarbij op je instinct vertrouwt, net zoals je kat , des te meer je zult zien en voelen dat je kat van je houdt.
5 min

Vijf tekenen dat je kat je vertrouwt

Een harmonieuze relatie met je kat berust op vertrouwen. Maar hoe kun je een vertrouwensband met je kat opbouwen en hoe laten ze zien dat ze je vertrouwen? Dat is goede vraag, want katten staan bekend als onafhankelijk en moeilijk te doorgronden. Echter kunnen deze vijf gedragskenmerken je verraden of en in hoeverre jouw kat je vertrouwt.