Dummytraining – voor speurneuzen en teamworkers

Wat is dummytraining precies? Je voerzakje weggooien of verstoppen – en de hond brengt het terug. Dat is althans wat vele mensen denken. Dummy-oefeningen met een hond zijn echter veel meer dan dat! Lees hier meer over deze veelzijdige hondensport!

Dummytraining als hondensport

Dummytraining is een hondensport en is afkomstig uit de jachttraining. Oorspronkelijk ging het om het vinden en apporteren van gedode vogels of knaagdieren. De ‘dummy’ werd gebruikt om jachthonden eerst zonder dode wilde dieren af te trainen. De dummy werd dus gebruikt als een vervanger voor echt wild.

Zoeken en apporteren – klinkt eenvoudig? Bij een professionele dummy-training komen een heleboel zaken kijken. De hond mag bijvoorbeeld niet in aan de dummy ‘knabbelen’ – dit zou het apporteren van bijv. een eend helemaal in de weg staan. Bij de dummytraining is de interactie tussen mens en hond van groot belang.

Apporteren als basispijler

Heel wat honden kunnen ‘het balletje terugbrengen’. Maar het echte apporteren gebeurt doorgaans op een ander niveau. Bij de dummy-training gaat het erom de dummy op commando op te halen en af te geven – op een natuurlijke wijze in de hand.

Hondentrainer Carolina Jaroch: ‘Een zuivere terugbrengactie is een eerste vereiste voor een succesvolle dummy-oefening. Apporteren mag dan ook niet worden verward met spelen!’

Lees meer over tips voor apporteren in dit tijdschriftartikel.

Ook belangrijk: de links naar de producten in de video vind je in de beschrijving van de YouTube-video.

Hoe werkt dummytraining?

Er zijn drie manieren om de dummy te zoeken:

• Markeren: de dummy vliegt door de lucht, de hond observeert het traject in de lucht en herinnert zich waar de dummy is geland. Dit wordt met name lastig als de hond tussendoor andere taken moet oplossen. Meerdere parallelle valplekken met verschillende dummies zijn ook mogelijk en verhogen de moeilijkheidsgraad.
• Zoeken/vermiste dummy opsporen: hier moeten de speurneuzen letter actief worden. De hond zoekt nu zelfstandig naar de dummy op basis van de geur, zonder de valplek te kennen. Het terrein om te besnuffelen is meestal 50 x 50 meter groot.
• Instructie geven: bij deze variant weet het baasje waar de dummy ligt en wijst hij de hond met getrainde signalen in de juiste richting. Het geven van instructies is tegelijkertijd een geweldige oefening voor gehoorzaamheid op afstand. Voor de eerste trainingsresultaten is geduld nodig, want de hond moet de signalen betrouwbaar kunnen koppelen. Alleen dan kunnen ze worden gebruikt om in een specifieke richting te wijzen. Naast hand- en woordsignalen spelen ook fluitseinen een belangrijke rol bij het aanwijzen.

Voor welke honden is dummytraining geschikt?

Alle honden hondenrassen die graag apporteren, zijn voorbestemd voor dummy-training. We hebben het dan met name over de klassieke Retriever-rassen zoals de Golden Retriever of de Labrador en de Chesapeake Bay Retriever. Deze rassen worden bovendien gekenmerkt door het feit dat ze graag samenwerken met hun baasje.

De meeste jachthonden die graag samenwerken, zoals de Duitse staande hond (draadhaar)  bieden uitstekende eigenschappen om mee te werken. Sommige herdershonden, zoals de Border Collie zijn dol op dummy-oefeningen – bij hen is het bijzonder belangrijk om het soms overmoedige temperament in de gewenste richting te sturen tijdens de training. Honden die van nature onafhankelijk zijn, zoals waakhonden of windhonden, werken minder samen met hun baasjes – dummytraining vereist in dit geval meer geduld.

Voorwaarden voor dummy-oefeningen

Voordat je begint aan het dummytraining-avontuur met je trouwe hond, moet hij eerst een goede basisgehoorzaamheid aan de dag leggen. Zo speelt ‘lopen aan de voet’ een grote rol. De zogenaamde ‘steadiness’ van de hond is eveneens een absolute prioriteit. Dit betekent dat de hond geduldig wacht, niet blaft of kwispelt en alleen op commando vertrekt – voor veel honden een grote uitdaging. Voor een discipline-kampioen heb je veel geduld en tijd nodig:

“Basisgehoorzaamheid moet natuurlijk aanwezig zijn, maar we trainen ook herhaaldelijk individuele elementen zoals impulscontrole, lopen aan de voet of terugroepen in onze dummycursussen,” zegt Carolina Jaroch.

In tegenstelling tot vele andere hondenscholen zijn alle hondenrassen, van  Chihuahuas tot Weimaraners en natuurlijk gemengde rassen welkom in haar trainingssessies want:

“Volgens ons is dummytraining één van de beste activiteiten voor de meeste mens-hond-teams.”

Kunnen puppy’s ook dummy-oefeningen aan? Ja! Het is wel belangrijk om tegelijkertijd de basiscommando’s aan te leren. Daarnaast moet je de oefeningen erg kort houden. Maar (vroege) oefening baart kunst! Je kunt dus al enkele kleine stapjes zetten naar een dummytraining vanaf de puppyleeftijd! Dit omvat onder andere de juiste structuur voor het apporteren.

Dummytraining – waarom is het zinvol?

Deze hondensport is perfect voor jou en je trouwe hond. Zowel jij als je hond hebben baat bij de volgende voordelen van dummytraining:

• Hondvriendelijke beweging
• Versterking van de binding
• Versterk commando’s die handig zijn in het dagelijks leven, zoals ‘Blijf‘ of ‘Stop’.
• Ook geschikt voor oudere honden of honden met een beperking
• Versterkt het zelfvertrouwen van honden
• Veel beweging in de buitenlucht voor mens en hond

Handige accessoires voor de dummy-training

Om te beginnen: Voerdummy’s of dummy’s gewikkeld in pels spelen nauwelijks een rol in professionele dummytraining. In plaats daarvan leren de honden om gestandaardiseerde dummy’s te brengen. Deze zijn gemiddeld 10 centimeter lang en 500 gram zwaar. Er zijn ook vervangers voor kleinere honden.

Ook de kleuren mogen niet willekeurig worden gekozen: een witte en blauwe dummy’s zijn goed zichtbaar voor je hond – ze zijn het best geschikt voor beginners. Groene, oranje of rode vervangers zijn echter bijna onzichtbaar voor de ogen van een hond en zorgen voor extra uitdagingen.

De basisuitrusting voor dummytraining omvat:

• Meerdere dummy’s
• Een fluitje
• Beloningen zoals kleine trainingssnacks of hondenvoer
• Optioneel: één klikkertje
• retriever-lijn/korte lijn of sleeplijn met tuigje

Wie professioneel aan de slag gaat, zal aanvullende uitrusting kopen. Denk hierbij bijv. aan markeringssticks om de hond te helpen zijn weg te vinden. Poeder kan helpen de richting van de wind te bepalen – een belangrijk criterium voor de speurders.

Een ruime dummyvest of dummytas met voldoende plaats voor diverse vervangers (dummy’s) en andere accessoires is het meest geschikt voor transport.

Ook belangrijk: een dummy is beslist geen kauwspeelgoed! Na de training moet je alle dummy’s veilig wegbergen. Je hond mag nooit de kans krijgen om op een rondslingerende dummy te gaan kauwen.

Hoe kan ik dummytraining leren?

Je kunt ook individuele sessies voor dummytraining oefenen zonder een expert – bijv. met online video’s of een goed boek dat de trainingsstappen afzonderlijk uitlegt. Je vindt onze boekentip in de bronnen aan het einde van het artikel.

Maar als je je echt wilt verdiepen in dummysport met je hond, volg je best een geschikte cursus bij een hondenschool of hondensportvereniging.

Carolina Jaroch: “Na een introductie gaan we in de groep de natuur in – weide, water, bos. Samen met je hond in de natuur werken is bijzonder verrijkend, maar: met name tijdens de biologische rustperiode voor wild is het natuurlijk belangrijk om aandachtig te blijven.”

Honden die ongecontroleerd jagen, moeten ook tijdens de dummytraining aan de sleeplijn of in een omheind terrein worden gezet!

Lees meer over jachtgedrag bij honden en onze tips over anti-jachttraining voor honden.

Op de plaatsen, klaar, start: Examens voor dummy-oefeningen en wedstrijden

Er zijn wedstrijden in verschillende categorieën, variërend van beginners tot vergevorderden. Als je vanaf het begin gedisciplineerd traint, kun je al snel je eerste competitie-ervaring aangaan. Hieronder vallen ook de zogenaamde Working Tests. Vaak zijn hiervoor alleen Retriever-rassen toegestaan.

Dit geldt ook voor de jaarlijkse GermanCup van de Duitse Retriever Club (DRC). Dit soort regio-overschrijdende evenementen zijn ook spannend voor toeschouwers en laten zien hoe dummy-oefeningen op het hoogste niveau eruit kunnen zien. In Duitsland is er het Berufsverband für Hundeerzieher/innen und Verhaltensberater/innen e.V. (BVH) een dummy-examen voor alle rassen en gemengde rassen.

De laagdrempelige examenreglementen bieden ook inspiratie voor de volgende stappen en nieuwe uitdagingen voor iedereen die puur voor het plezier traint. Het allerbelangrijkste bij de dummytraining is dan ook samen leren en het plezier van de hechte samenwerking tussen mens en hond.

Goed om te weten: Een variant van dummytraining gaat terug tot hondentrainer Jan Nijboer, die ook drijfbal voor honden ontwikkelde. Nijboer werkt in zijn Natural Dogmanship-trainingsconcept niet met klassieke dummy’s maar met voerdummy’s, die de maaltijden van de hond bevat.

Nog een spannende hondensport voor superneuzen: Mantrailing met de hond.

• Bronnen
  • Boekentip: Schnatz, Tina: Dummyfieber – Het ultieme dummy-trainingsboek voor iedere hond. Zossen 2021.
  • Nijboer, Jan: Honden opvoeden met Natural Dogmanship. Stuttgart 2012.
  • ch: Dummytraining
  • Dummytraining met pit: Dummy-oefeningen
  • GermanCup
  • Retrieverfreunde Siegerland: het Dummy-ABC