Burmees

‘Gunstig karakter’ – deze uit hun thuisland Thailand stammende uitspraak beschrijft de Burmees perfect! De mensvriendelijke Burmees is een echte kletskous en ravot graag in het rond.

Uiterlijk

De Burmese kat, vaak Burmees genoemd, is één van de oosterse rassen. Ze stammen uit Birma, het huidige Myanmar. Ondanks nagenoeg dezelfde naam, moet de Burmees niet verward worden met de langharige Birmaan.

Als gevolg van een sterk onderscheid tussen Europese Burmezen en de overzeese variant heeft de Burmees als een van de weinige rassen twee verschillende fokstandaarden. Het Amerikaanse type van de Burmees is sterk, met een brede borst, een brede kop en een kortere snuit. Het Britse, Europese type heeft idealiter een meer slanke, atletische bouw. Hij wordt voornamelijk in Europa gehouden. Burmezen van dit type zijn klein tot middelgroot, vrouwtjes wegen tot vier kilo en mannetjes tot zes kilo. Deze sierlijke, maar gespierde dieren zijn vergelijkbaar met Siamese katten van het oude type, maar zijn niet zo slank gebouwd als de huidige Siamees. Burmezen zijn iets compacter dan de langbenige, verwante Siamees – zij hebben een brede borst en een rechte rug, die ondersteund worden door hun fijne benen en ovale poten. Het hoofd van de Burmees heeft grote, wijd openstaande oren en ogen. De oren staan ver uit elkaar, zitten op een wigvormige kop met een breed, afgerond voorhoofd. De grote ogen zijn licht goud tot amber en zijn amandelvormig.

De vacht van de Burmees glanst zijdeachtig. Aangepast aan het warme klimaat van Zuidoost-Azië is het bijzonder licht en ligt door een een geringe ondervacht strak aan het lichaam.

De vachtkleur van de Burmees moet sterk zijn en zonder tekening, jongere Burmezen hebben vaak een lichte tabby-kleur. Zelfs een iets donkerder gezichtsmasker is niet ongewoon en heel wenselijk. Er zijn tien verschillende kleurvarianten erkend: blauw, chocolade, seal, rood en hun verdunningen lila en crème, evenals tweekleurige combinaties zoals chocolade-tortie, blauw-tortie, seal-tortie en lila-tortie.

Seal: Burmezen met de kleur Seal hebben een warme, donkerbruine kleur. Ook de neus en voetzooltjes zijn donker.

Chocolade: de chocolade-bruine kleur van de Burmees onderscheidt zich van de seal-kleur. Daarbij is de vacht kaneel- tot chocoladebruin gekleurd.

Blauw: bijzonder mooi zijn Burmezen met de vachtkleur blauw, die verschijnt als blauw-grijs met een lichte, zilveren fonkeling. Ook de neus en voetzolen zijn gekleurd in deze kleur.

Lila: de verdunning van bruin verschijnt als grijs met een lichte roze fonkeling, die ook in de lavendel-kleurige neus en voetzolen verschijnt.

Rood: rode Burmezen tonen een warme, oranje-rode vacht. De neus en voetzolen zijn met deze kleuring roze.

Crème: de verdunning van rood verschijnt als licht beige. De neus en voetzolen zijn net als bij de rode kleuring roze.

De Engelse naam ‘Tortie’ beschrijft driekleurige katten, in de volksmond ook ‘schildpad’ genoemd. Als gevolg van de genetische kenmerken van deze kleuring zijn alle driekleurige katten vrouwelijk. Ook de Burmees is in diverse tortie-kleuringen erkend:

Seal-Tortie: De Burmees Seal-Tortie toon teen rode basiskleur met warme, donkerbruine vlekken. Neus en voetzolen kunnen bruin of roze zijn, idealiter ook met rozekleurige vlekken.

Chocolade-Tortie: Een chocoladekleurige basiskleur wordt aangevuld met beige vlekken. Neus en voetzolen kunnen chocoladebruin of roze zijn, ook roze vlekken op een bruine basiskleur zijn toegestaan.

Lila-Tortie: Burmezen in Lila-Tortie hebben een grijze basiskleur met abrikooskleurige, donker-beige vlekken met een roze neus en voetzolen.

Afhankelijk van het fokgebied zijn ook andere kleuren mogelijk, in Nieuw-Zeeland zijn er bijvoorbeeld Burmezen in de kleuren kaneel, fawn, karamel en abrikoos, evenals zilveren varianten. Ook tabby-kleuringen worden gedeeltelijk erkend.

Karakter

Als Oosters kattenras is de Burmees intelligent, nieuwsgierig en temperamentvol. De vertrouwelijke katten sluiten zich vol overgave aan bij hun mensen. Ze zijn erg speels en gaan ook graag om met jongere familieleden – eigenlijk blijven Burmezen tot op hoge leeftijd wendbaar en houden op elk moment van de dag van aandacht! Ze voeren daarom ook graag ‘gesprekken’ met hun baasjes. Maar ook een grote, menselijke familie is geen vervanging van een soortgenoot… Burmezen zijn niet graag alleen en zijn daarom niet perfect geschikt voor het houden als enige kat in het huishouden.

De beweeglijke dieren worden graag fysiek en mentaal uitgedaagd. Het enkel binnenshuis houden van de Burmees is daarom minder geschikt voor de actieve kat. Wie zo’n energiepakket een goed en katvriendelijk thuis wil geven, moet daarom beschikken over een beveiligde tuin of op zijn minst een veilig balkon met veel mogelijkheden om te klimmen, spelen en observeren. Wanneer er dan nog een tweede kat in de familie is, is het plezier ook twee keer zo groot.

Geschiedenis

Een mogelijke fokgeschiedenis van de Burmees in hun eigen Birma, het huidige Myanmar, is niet helemaal duidelijk. De kat van de monniken, die als een van de 16 tempelkatrassen gehouden zou zijn, is zelfs vandaag de dag nog bekend in Azië onder de Thaise naam ‘Maeo Thong Daeng’.

Geruchten gaan dat het Burmese ras een van de eerste katten geweest zouden zijn in de Britse kattenshow in het jaar 1871. De in Crystal Palace voorgestelde ‘chocolade Siamees’ waren vergelijkbaar met het vandaag de dag populaire Amerikaanse type van de Burmese kat. Of het daadwerkelijk om een Burmees ging is niet helemaal duidelijk.

Als zekerheid geldt dat een arts uit de VS een Burmees uit het toenmalige Birma in de vroege jaren ’30 heeft meegenomen naar San Francisco. Het dier leek op een lichtbruine Siamees. Snel werd er een team van wetenschappers en kattenfokkers bij elkaar gevonden die de diepe, genetische samenstelling van ‘Wong Mau’ behandelde. Zij bevestigden: de kat uit het verre Birma was geen donkere Siamees, maar behoorde tot een eigen ras. ‘Wong Mau’ werd met ‘Tai Mau’, een Sealpoint-Saimees, gekruist. Een verdere kruising met de zoon van Wong Mau bracht donkerbruine kittens voor – de voorouders van het moderne Burmese ras.

In 1936 werd de Burmese kat erkend door de Cat Fanciers’ Association. Door agressieve kruisingen met de Siamese kat werd de status als zelfstandig ras een decennium later ingetrokken. Het is aan een paar kattenfokkers te danken dat er individuele kenmerken van de Burmees en een duidelijke afbakening met de Siamese kat ontstaan zijn. Sinds 1954 is de Burmees weer als zelfstandig ras erkend. Ook de Amerikaanse United Burmese Cat Fanciers (UBCF) presenteerde in 1958 zijn eigen rasstandaard, die sindsdien ongewijzigd bleef. De jaren ’50 bracht ook de geboorte van de Burmese-fokkerij in het Verenigd Koninkrijk met zich mee. Daar werd het ras in 1952 erkend door het United Kingdom’s Governing Council of the Cat Fancy (GCCF).

Het Burmese ras in het Verenigd Koninkrijk werd onder andere gebaseerd op de Amerikaanse Burmezen, maar vandaag de dag is de rasstandaard heel anders dan die van het Amerikaanse Burmese type. De verschillen tussen de beide typen gaan zo ver dat Burmezen van het ‘traditionele’ Britse type niet in de Verenigde Staten, Australië en Nieuw-Zeeland zijn erkend. Maar de kruising met Amerikaanse import is niet voorzien in de Britse rasstandaard.

Vanuit Engeland kwamen de eerste Burmezen naar Duitsland, in 1970 zag hier de eerste inheemse Burmese nest het levenslicht. De verspreiding van de Burmees begon in Europa. Zelfs vandaag de dag bestaan de Burmezen in Europa sterk uit het klassieke, Britse type. In Nieuw-Zeeland, Australië en de Verenigde Staten wordt vaker de sterkere Amerikaanse rasstandaard gevolgd.

Burmezen waren ook betrokken bij de ontwikkeling van andere kattenrassen, met name bij de Tonkanees en de Burmilla.

Gezondheid

Een interessant onderzoek stamt uit het jaar 2008. Wetenschappers hebben ontdekt dat de Amerikaanse Burmese kat de minste variabiliteit heeft van de moderne kattenrassen. Oftewel: Burmezen van dit type zijn relatief nauw verwant. Om deze reden zijn kruisingen met kattenrassen als de Bombay en Tonkanees toegestaan in de Verenigde Staten. Een kattenras met een lage genetische variabiliteit bring het risico van onvrijwillige inteelt en toename van erfelijke ziekten met zich mee. Toch is er ook goed nieuws voor alle liefhebbers van de Burmese kat: het ras is statistisch gezien het meest duurzaam gedomesticeerde kattenras. Een Burmees wordt gemiddeld 17 jaar oud!

Toch heeft het systematisch kattenfokken met een geringe genpool zijn prijs. Zo hebben de Burmezen extra aanleg voor het aangeboren zogenaamde ‘geriatrisch vestibulair syndroom’. Deze erfelijke aandoening van het binnenoor leidt tot een misvorming op het evenwichtsorgaan. Dit leidt tot verlies van het evenwicht en gevoelloosheid.

Ook diabetes mellitus treedt regelmatig op bij het Britse type van de Burmese kat. Hoewel diabetes bij katten niet te genezen is, is het dankzij goede behandelmogelijkheden niet langer dodelijk!

Bepaalde bloedlijnen van de Burmees tonen een aanleg voor een tekort aan kalium in het bloed, dat in het jargon ‘Hypokaliëmie’ genoemd wordt. De ziekte wordt recessief  geërfd en daarom vaak ongemerkt doorgegeven. Wanneer beide ouders aanleg hebben voor hypokaliëmie, wordt het jonge dier getroffen. Afhankelijk van de ernst kan de ziekte onschadelijk of fataal zijn.

Eveneens bekend is het veelvuldig voorkomen van Endocardiale Fibroelastosis. De voor katten zeer onbekende ziekte wordt gekenmerkt door een verdikking van de bekleding van de hartspier en komt uitsluitend voor bij kittens.

Fokken

Het verhoogd voorkomen van genetische ziekten kan alleen worden bestreden door middel van doordacht en verantwoordelijk fokken. Liefhebbers van kattenrassen moeten zich daarom voor de aankoop over potentiële fokkers laten informeren en niet blind handelaren vertrouwen, die ‘raskatten voor een kleine prijs’ aanbieden. Bij het fokken van raskatten gaat het niet alleen om de raspapieren zelf. Ja, raskatten voldoen aan een bepaalde standaard, maar veel belangrijker zijn know-how en de houding van de individuele fokker. Katten fokken is een ingewikkelde zaak en tot de kittens klaar zijn om naar hun nieuwe thuis te verhuizen, kost het de fokker en zijn familie een hoop werk en kosten. Afgezien van het dekgeld en de kosten van het lidmaatschap bij een rasvereniging komen hier dierenartskosten voor de moederdieren en kittens bij, daaronder check-ups, verzorgen van de zwangere kat, vaccinaties, eventuele castraties en ontwormingen. Hoge kwaliteit kattenvoer is ook een kostenpost, zeker als je niet op de kwaliteit wil besparen! Daarnaast leren kittens alle essentiële onderdelen van de moeder en broers en zussen en worden ze grondig gesocialiseerd, voordat ze met minstens twaalf weken naar een nieuw thuis gaan. Gedurende deze tijd zorgt de fokker de klok rond voor zijn dieren. Is het dan verwonderlijk dat veel kwekers de kopers van hun katten uitgebreid onder de loep nemen? Ze willen het beste thuis voor hun kittens en staan de kersverse kattenbezitters daarom zelfs na ondertekening van het contract met raad en daad bij. Dit alles heeft natuurlijk zijn prijs: een jonge Burmees kost ongeveer 700 euro. Sommige fokkers bieden ook volwassen, van de fok uitgesloten dieren aan, vaak tegen een vriendenprijsje.

Als alternatief geldt een bezoek aan het asiel: hier wachten veel viervoetige vrienden van alle leeftijden en rassen op een goed nieuw thuis!

Verzorgen en houden

Heb je jouw droomkat gevonden? Hartelijk gefeliciteerd! De Burmese kat heeft geen rasspecifieke eisen voor het houden. Maar als actieve, speelse katten houden ze van afwisseling en willen ze graag zowel fysiek als mentaal uitgedaagd worden. Dus om jouw kat niet in de gordijnen te laten klimmen of op de tafel te laten dansen is een geschikte uitloop in een beveiligde tuin of balkon ideaal. Klim- en verstopmogelijkheden zorgen ervoor dat jouw Burmees naar hartenlust rond kan ravotten.

Burmese katten zijn sociale dieren. Ze sluiten zich vol overgave aan bij de mensen, maar genieten ook van het samenleven met katten. Dit geldt in het bijzonder wanneer je werkt of zelf actief bent en hierdoor niet heel de dag thuis doorbrengt. Als oosters ras zijn Burmezen vaak dominant, de associatie met een rustige, zekere kat is vaak de makkelijkste. Of kijk bij jouw vertrouwde fokker direct naar nestgenoten die vertrouwd zijn met elkaar, waardoor ze samen naar een nieuw thuis kunnen verhuizen!

Voeding

Los daarvan profiteren ook langbenige rassen zoals de Burmees van hoogwaardige kattenvoeding met een hoog vleesaandeel. Ten slotte kunnen ze slechts een gering aantal koolhydraten verwerken, plantaardige bijproducten belasten zo de organen en kunnen diabetes en andere ziektes veroorzaken… Om er zeker van te zijn dat jouw Burmees helemaal gezond is, moet je niet vergeten om de jaarlijkse check-up te doen bij de dierenarts. Hier wordt jouw kat van neus tot staart gecontroleerd en kun je met je vragen terecht.

Wij wensen je een prachtig, lang leven met jouw kleine gelukskat!