Schildpadkat

Wat is een Schildpadkat?

De naam Schildpadkat zelf is geen naam van een afzonderlijk kattenras. Het is namelijk de benaming van de onmiskenbare zwart-rode kleur en het patroon van de kattenvacht.

Het op het schild van een schildpad lijkende patroon, komt bij verschillende kattenrassen voor als een tweekleurige vachtstructuur. Daartoe behoren zowel kort- als langharige rassen, zoals:

• Britse Korthaar
• Britse Langhaar
• Duitse Langhaar
• Europese Korthaar
• Maine Coon
• Perzische Kat
• Siberische Boskat

Wat betekent “Schildpad”?

De naam Schildpadkat is terug te voeren naar het woord “Schildpad”. Met een beetje fantasie zie je een zekere gelijkenis tussen het zwart-rode vachtpatroon en het patroon op het schild van een schildpad.

Fokkers gebruiken ook de naam “tortie” voor de zwart-rode vachttekening. Dat komt van de Engelse naam voor het schild van de schildpad – “tortoise shell”.

Schildpadkatten met tabbypatronen worden ook wel “torbie” genoemd. Dit kunstmatige woord is een combinatie van de woorden “tabby” en “tortie”. Met tabbypatronen worden verschillende, typische kattenpatronen aangeduid. Alle tabbykatten hebben een M-vormig patroon op hun voorhoofd.

© seregraff / stock.adobe.com

Een schildpadkat kopen

De schildpadtekening is een gril van de natuur. Daarom kunnen Schildpadkatten niet volgens plan worden gefokt. Als je van Schildpadkatten of driekleurige (tricolor) katten houdt, zou je je zoektocht op de hierboven genoemde rassen moeten richten.

De prijs voor een tortie- of driekleurige kat is afhankelijk van de prijs voor het betreffende ras. Ook voor het houden en de verzorging van een Schildpadkat geldt wat voor het betreffende ras geldt.

Hoe ontstaat het schildpadpatroon?

Alle vachtkleuren, nuances en patronen bij katten kunnen worden herleid tot twee basiskleuren: zwart en rood. Voor de zwarte kleur zorgt het kleurpigment eumelanine, voor de rode kleur het kleurpigment pheomelanine.

Deze twee pigmenten kunnen in verschillende verhoudingen aanwezig zijn, waardoor de verschillende kleurvariaties ontstaan. Bij de Schildpadkatten zijn sommige vachtdelen zwart en sommige rood gekleurd.

De kattenwereld bestaat echter niet uit alleen zwarte, rode of zwart-rode dieren. Er zijn veel andere factoren die van invloed zijn op de kleur en de tekening van een kat.

Het dilute-gen is bijvoorbeeld een verdunningsgen dat de vachtkleur lichter maakt. Zwart verandert dan in de kleur “blauw” (blauwgrijs) en rood in de kleur “crème”. Bij Schildpadkatten zorgt het dilute-gen voor een blauw-crème schildpadpatroon.

Het bontheidsgen veroorzaakt witte vlekken in de vacht. Het verandert een zwart-rode Schildpadkat in een zogenoemde driekleurige lucky kat, onder fokkers ook wel tricolor-kat genoemd.

© #CRTVTY / stock.adobe.com

Waarom zijn bijna alle Schildpadkatten vrouwelijk?

Bijna alle Schildpadkatten zijn vrouwelijk. Dit komt doordat het gen voor de vachtkleur van een kat op het X-chromosoom zit.

Vrouwelijke dieren hebben twee X-chromosomen, het ene van hun moeder en het andere van hun vader. Genetisch gezien kan een kat zwart en rood zijn, bijvoorbeeld als de moeder een zwarte en de vader een rode vacht heeft.

Als het kitten in de baarmoeder groeit, wordt een van de twee X-chromosomen uitgeschakeld. Deze uitschakeling gebeurt echter niet gelijkmatig. Soms wordt het X-chromosoom van de moeder en soms dat van de vader uitgeschakeld. Oftewel: soms wordt de zwarte vachtkleur onderdrukt, soms de rode. Daardoor ontstaan de verschillend gekleurde vlekken in de vacht.

Katers hebben slechts één X-chromosoom en daarbij een Y-chromosoom. Daarom kunnen ze genetisch gezien slechts één vachtkleur hebben: zwart of rood. Een zwart-rood gevlekte vacht is niet mogelijk.

Maar geen regel zonder uitzondering: er zijn ook katers die als gevolg van een genetische afwijking (Klinefelter-syndroom) twee X-chromosomen en één Y-chromosoom hebben. Door de twee X-chromosomen kunnen ze zwart en rood zijn.

Katers met zo’n afwijking zijn altijd onvruchtbaar. Ze kunnen zich dus niet voortplanten.